บนเวทีประชุมโครงการสมัชชาสุขภาพจิตนิสิตนักศึกษาสายวิทยาศาสตร์สุขภาพและเยาวชน เมื่อวันที่ 12 พ.ย. 2566 ที่ผ่านมา นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมว.สาธารณสุข (สธ.) ให้ข้อมูลถึงสถานการณ์ของผู้ป่วยสุขภาพจิตในประเทศไทยอย่างน่าสนใจ พร้อมชวนตั้งคำถามด้วยว่า ทำไมปัญหานี้จึงสำคัญ และทางออกที่ดีสำหรับแก้ไขปัญหานี้ คืออะไร  นอกจากนี้ นพ.ชลน่าน ยังกล่าวให้เห็นถึงความสำคัญของผลกระทบจากปัญหาสุขภาพจิต ที่กำลังคุกคามคนไทย โดยเฉพาะวัยรุ่น เยาวชนที่เป็นอนาคตของประเทศกำลังเผชิญอยู่อย่างหนักในขณะนี้ และอีกหลายส่วนไม่รู้ตัวว่ามีสัญญาณป่วย หรือป่วยไปแล้วด้วย  “75% ของผู้ป่วยจิตเวชและยาเสพติด ในกลุ่มนี้จะมีอาการทางจิตก่อนอายุ 18 ปี” นพ.ชลน่าน ให้ภาพ พร้อมย้ำความว่า ขณะนี้มีเด็กวัยรุ่นไทย มีสัญญาณอาการสุขภาพจิตมาให้เห็นแล้ว และปัญหาสุขภาพจิต มีผลกระทบต่อวิธีคิดและจิตใจของเยาวชนที่ถูกกัดกร่อนช้าๆ อย่างไม่รู้ตัว มากไปกว่านั้น ผลกระทบจากปัญหาสุขภาพจิตในเยาวชน จะนำไปสู่หยุดชะงักการพัฒนาของสังคม เพราะปัญหาสุขภาพจิตจะส่งผลกระทบระยะยาวในแง่การใช้ชีวิตต่อเยาวชนในอนาคต ซึ่งก็พันเกี่ยวมายังสังคมและชุมชนเข้าไปด้วย  สำหรับสาเหตุสุขภาพจิตในเยาวชน นพ.ชลน่าน มองว่ามาจากหลายปัจจัย ทั้งจากตนเอง ครอบครัว ชุมชน ไปจนถึงสังคม รวมถึงปัญหาการใช้ยาเสพติด แต่หลากสาเหตุก็นำไปสู่ความทุกข์ยากในจิตใจของเด็กไทย   ​ กระนั้น เมื่อมีความทุกข์ยากในจิตใจ ตลอดจนมีความเครียดที่อยากพูดคุย…

บนเวทีประชุมโครงการสมัชชาสุขภาพจิตนิสิตนักศึกษาสายวิทยาศาสตร์สุขภาพและเยาวชน เมื่อวันที่ 12 พ.ย. 2566 ที่ผ่านมา นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมว.สาธารณสุข (สธ.) ให้ข้อมูลถึงสถานการณ์ของผู้ป่วยสุขภาพจิตในประเทศไทยอย่างน่าสนใจ พร้อมชวนตั้งคำถามด้วยว่า ทำไมปัญหานี้จึงสำคัญ และทางออกที่ดีสำหรับแก้ไขปัญหานี้ คืออะไร  นอกจากนี้ นพ.ชลน่าน ยังกล่าวให้เห็นถึงความสำคัญของผลกระทบจากปัญหาสุขภาพจิต ที่กำลังคุกคามคนไทย โดยเฉพาะวัยรุ่น เยาวชนที่เป็นอนาคตของประเทศกำลังเผชิญอยู่อย่างหนักในขณะนี้ และอีกหลายส่วนไม่รู้ตัวว่ามีสัญญาณป่วย หรือป่วยไปแล้วด้วย  “75% ของผู้ป่วยจิตเวชและยาเสพติด ในกลุ่มนี้จะมีอาการทางจิตก่อนอายุ 18 ปี” นพ.ชลน่าน ให้ภาพ พร้อมย้ำความว่า ขณะนี้มีเด็กวัยรุ่นไทย มีสัญญาณอาการสุขภาพจิตมาให้เห็นแล้ว และปัญหาสุขภาพจิต มีผลกระทบต่อวิธีคิดและจิตใจของเยาวชนที่ถูกกัดกร่อนช้าๆ อย่างไม่รู้ตัว มากไปกว่านั้น ผลกระทบจากปัญหาสุขภาพจิตในเยาวชน จะนำไปสู่หยุดชะงักการพัฒนาของสังคม เพราะปัญหาสุขภาพจิตจะส่งผลกระทบระยะยาวในแง่การใช้ชีวิตต่อเยาวชนในอนาคต ซึ่งก็พันเกี่ยวมายังสังคมและชุมชนเข้าไปด้วย  สำหรับสาเหตุสุขภาพจิตในเยาวชน นพ.ชลน่าน มองว่ามาจากหลายปัจจัย ทั้งจากตนเอง ครอบครัว ชุมชน ไปจนถึงสังคม รวมถึงปัญหาการใช้ยาเสพติด แต่หลากสาเหตุก็นำไปสู่ความทุกข์ยากในจิตใจของเด็กไทย   ​ กระนั้น เมื่อมีความทุกข์ยากในจิตใจ ตลอดจนมีความเครียดที่อยากพูดคุย…

ในปัจจุบัน ยาที่ใช้สำหรับรักษามะเร็งปอดสามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ดังนี้ ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) – ออกฤทธิ์โดยยับยั้งและทำลายเซลล์ที่มีการแบ่งตัว ซึ่งโดยทั่วไปเซลล์มะเร็งมีการแบ่งตัวเร็วกว่าเซลล์ปกติของร่างกาย ทำให้ยาเคมีบำบัดออกฤทธิ์ต่อเซลล์มะเร็งได้ดี  – ยาเคมีบำบัดสามารถส่งผลต่อเซลล์ปกติของร่างกายที่มีการแบ่งตัวเร็วได้ เช่น เซลล์เม็ดเลือด เซลล์ผิวหนัง เซลล์เยื่อบุช่องปาก ทำให้เกิดผลข้างเคียง ยามุ่งเป้า (Targeted therapy) – เป็นยาที่มีความจำเพาะกับความผิดปกติของยีนที่เกิดขึ้นในเซลล์มะเร็ง  – เพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาและลดโอกาสการเกิดผลข้างเคียง  – ข้อจำกัด – มะเร็งที่รักษาด้วยยามุ่งเป้าได้จะต้องมีตัวบ่งชี้ทางชีวภาพ (biomarker) ที่จำเพาะต่อกัน ยาจึงจะสามารถออกฤทธิ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยาภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) – ออกฤทธิ์โดยกระตุ้นการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกันของร่างกายเพื่อให้กำจัดเซลล์มะเร็งได้ดียิ่งขึ้น  – มะเร็งบางชนิดจะมีการปล่อยสัญญาณออกมาเพื่อยับยั้งการทำงานของภูมิคุ้มกันและทำให้เซลล์มะเร็งหลบเลี่ยงจากการถูกทำลาย ยาภูมิคุ้มกันบำบัดจะไปยับยั้งสัญญาณเหล่านั้นเพื่อให้เซลล์ภูมิคุ้มกันของร่างกายค้นพบและกำจัดเซลล์มะเร็งได้ การเลือกใช้ยาสำหรับรักษามะเร็งปอดอาจพิจารณาให้เป็นยาเดี่ยวหรือให้ยาหลายชนิดแบบผสมผสาน ขึ้นกับชนิดและระยะของมะเร็งปอด ตัวบ่งชี้ทางชีวภาพ และสภาพร่างกายของผู้ป่วย ที่มา: อ.พญ.ณิชา ซึงสนธิพร  หน่วยมะเร็งวิทยาข้อมูล ณ วันที่ 15 พฤศจิกายน 2566