ภารกิจหลักของ “นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว” รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข คือการยกระดับบัตรทอง 30 บาทรักษาทุกโรค ซึ่งเป็นนโยบายที่ทำให้พรรคไทยรักไทย เคยชนะการเลือกตั้งอย่างถล่มทลายมาแล้ว และนับเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของระบบสาธารณสุขไทย “บัตรทอง 30 บาทรักษาทุกโรค” อยู่คู่กับประเทศไทยมาเป็นเวลากว่า 20 ปี ในยุคนี้บัตรทองกำลังจะถูกยกระดับเป็น “บัตรทองรักษาทุกที่” ซึ่งเป็นนโยบายหลักของพรรคเพื่อไทย โดย หมอชลน่าน ประกาศใช้ชื่อนโยบายว่า “30 บาทพลัส”  เวที Policy Forumครั้งที่ 1 นโยบายสาธารณสุข ที่ไทยพีเอสจัดขึ้น เฝ้าจับตาดูการยกระดับบัตรทองว่าจะเกิดขึ้นจริงได้หรือไม่ เพราะยังมีรายละเอียดอีกมากจำเป็นต้องมีการวางรากฐานการแพทย์ปฐมภูมิ และพัฒนาหน่วยบริการใกล้บ้านให้มีความเข้มแข็ง ประชาชนมั่นใจเข้าไปใช้บริการ ไม่เกิดการกระจุกตัวในโรงพยาบาลใหญ่ และไม่เกิดเหตุการณ์โรงพยาบาลปฏิเสธคนไข้ ไม่มีการเรียกส่วนต่างเพิ่ม ไม่ว่าจะไปรักษากับโรงพยาบาลใด  The Active นำข้อสังเกตเหล่านี้ไปตั้งคำถามกับ หมอชลน่าน ในวันแถลงนโยบายสาธารณสุขอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 22 กันยายน 2566 ได้รับคำตอบว่า “แม้ไม่มีบัตรประชาชนรักษาทุกที่ แต่ก็เป็นพฤติการณ์พฤติกรรมของสถานบริการที่เคยเกิดขึ้นมาก่อนแล้ว  เรื่องนี้กระทรวงสาธารณสุขจะให้ความสำคัญเพราะเราถือเป็นโรงพยาบาลของประชาชน การที่จะปฏิเสธคนไข้ หรือการที่จะไปเรียกรับสิ่งที่ไม่เหมาะสมนั้น เราจะวางระบบให้เอื้อต่อการรักษาทุกที่ และยากมากที่โรงพยาบาลจะปฏิเสธคนไข้”  Q : ระบบที่วางไว้จะไม่เอื้อให้โรงพยาบาลปฏิเสธคนไข้ทำอย่างไร?    การจัดระบบเชื่อมโยงฐานข้อมูล การจัดบริการที่ดีมีความพร้อม ประชาชนสามารถเข้าถึงการบริการ ถ้าหากไม่ฉุกเฉินสามารถที่จะนัดหมายเจอแพทย์ได้  มีระบบการจ่ายยาและตรวจเลือดใกล้บ้าน วางไว้ให้เอื้อต่อการทำงาน จริง ๆ แล้วนโยบายรักษาทุกที่คือต้องการลดความแออัดในโรงพยาบาล และลดขั้นตอนให้คนไข้ได้เจอหมอนานขึ้น ไม่ใช่เจอหมอแป๊บเดียวแล้วก็กลับไป Q : (ถามย้ำ) ในยุคของท่าน ที่จะใช้นโยบายบัตรประชาชนรักษาทุกที่ จะไม่มีโรงพยาบาลไหนปฏิเสธคนไข้ และจะไม่มีการเรียกรับส่วนต่างใช่หรือไม่ ?  “เราให้ความสำคัญกับเรื่องนี้ เราจะพยายามทำความเข้าใจกับสถานบริการ ซึ่งเรามีเข็มมุ่งเดียวกัน เหตุการณ์ที่ว่านั้นคงไม่เกิดขึ้น” ระบบคลาวน์สุขภาพ ที่ยังไม่เรียบร้อยดี  อีกประเด็นที่น่าสนใจ เมื่อบัตรทองรักษาทุกที่กลายเป็นนโยบาย Quick Win ที่ต้องทำให้เห็นผลจริงเลย 100 วันแรก โดยกระทรวงสาธารณสุขประกาศว่าจะนำร่องก่อนใน  4 เขตสุขภาพคือ เขตสุขภาพที่ 1 เป็นเหนือตอนบน เขตสุขภาพที่ 4 เป็นพื้นที่ภาคกลาง เขตสุขภาพที่ 9 ภาคอีสานตอนใต้ และเขตสุขภาพที่ 12 เป็นพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง แต่หัวใจสำคัญของ ‘การรักษาทุกที่’ คือต้องเชื่อมโยงข้อมูลสุขภาพ ประวัติผู้ป่วยให้ถึงกันทุกโรงพยาบาล ซึ่งผู้วางระบบนี้คือกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (DES) Q : ถามว่าใน 4 เขตสุขภาพที่นำร่องบัตรทองรักษาทุกที่นั้นใช้ระบบเชื่อมโยงข้อมูล หรือ ระบบคลาวน์ ของใคร? ระบบคลาวน์ของกระทรวงดีอีเอส ยังไม่เสร็จเรียบร้อยและต้องใช้ระบบของกระทรวงสาธารณสุขไปก่อน  สอดคล้องกับเสียงสะท้อนมาจากบุคลากรในพื้นที่นำร่องว่า ระบบของกระทรวงสาธารณสุขก็ยังไม่สามารถเชื่อมโยงกับโรงพยาบาลอื่น ๆ ได้ 100% จึงน่าจับตาดูต่อไปว่าการวางระบบคลาวน์สุขภาพที่มีหน้าตาสมบูรณ์แบบเป็นอย่างไร เพราะต้องถือว่าเป็นระบบใหญ่ที่จะเปลี่ยนโฉมหน้าของระบบสาธารณสุขไทยไปอีกฉากหนึ่ง ซึ่งจะการันตีถึงความยั่งยืนของนโยบายรักษาทุกที่  ยกระดับ รพ.สต. หายไปจากนโยบายการแพทย์ปฐมภูมิ?  หากดูจากกราฟิกนโยบายกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2567 ยกระดับ 30 บาทพลัส Quick Win 100 วัน ฉบับล่าสุดที่ใช้ในวันแถลงนโยบาย ในส่วนของการแพทย์ปฐมภูมิ พบเพียงรายละเอียดว่า ตรวจเลือด รับยา Telemedicine ใกล้บ้าน 1 จังหวัด 1 โรงพยาบาล และอนามัยโรงเรียน 1 อำเภอ 1 โรงเรียน  ขณะที่ Policy Forum ให้ความสำคัญกับการวางรากฐานการแพทย์ปฐมภูมิโดยเฉพาะเล็งเห็นถึงปัญหาการถ่ายโอน รพ.สต. ไปอยู่กับท้องถิ่นซึ่งบางแห่งยังไม่สามารถทำงานร่วมกันเนื่องจากติดขัดระเบียบราชการต่างสังกัด หมอชลน่าน กล่าวว่า เราเห็นภาพปัญหาการมีหลายหน่วยงานจัดบริการโดยเฉพาะภาวะวิกฤต เราเลยแก้โดยคณะกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพแห่งชาติ ที่มีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน และหน่วยงานต่าง ๆ เข้าร่วมบูรณาการกัน แม้ รพ.สต.จะสังกัดท้องถิ่น แต่การจัดบริการเราไม่ได้แย่กว่า คนในชุมชนจะเข้าท้องถิ่นหรือกระทรวงสาธารณสุข  เรามุ่งหวังว่าถ้าทำสำเร็จจะเกิด 1 จังหวัดมี 1 โรงพยาบาลที่สามารถเชื่อมโยงได้หมด เพราะเราใช้บัตรประชาชนใบเดียวเข้ารับการดูแลทุกที่ ก็จะแก้เชิงระบบสำคัญคือการพัฒนาคนขึ้นมารองรับ โดยเรามีสถาบันพระบรมราชชนก พัฒนาแพทย์ พยาบาล บุคลากรที่จะมาเป็นทีมดูแลปฐมภูมิให้บรรลุตามเป้าหมาย และเรื่องเทคโนโลยี หากไม่มีหมอไปนั่งในชุมชนก็จะมี Telemedicine เข้าไป ความฝันคือมีโรงพยาบาลเสมือนจริง (Virtual Hospital) ที่อยู่ในชุมชนได้  50 เขต 50 โรงพยาบาลแก้ปัญหาคอขวดสาธารณสุข กทม.​  ส่วนความคืบหน้าในการแก้ปัญหาสาธารณสุข กทม.​ หมอชลน่าน บอกว่า ช่วงโควิด-19 ที่ผ่านมาคนที่อาศัยอยู่ใน กทม. ไม่ว่าจะมีภูมิลำเนาอยู่ใน กทม. หรือไม่ หรือเป็นคนที่เคลื่อนย้ายเข้ามาทำงาน มีมากถึง 12 ล้านคน จากทะเบียนบ้าน 5 ล้านคน…

Gareth Edwards ให้สัมภาษณ์กับ MIT Technology Review ได้ติดต่อให้บริษัทสร้างเพลงจาก AI สร้างเสียงเพลงประกอบภาพยนตร์เรื่องใหม่ The Creator โดยต้องการให้เพลงเป็นสไตล์ของ Hans Zimmer นักแต่งเพลงที่ได้รางวัลออสการ์ แต่สุดท้ายเพลงที่ได้จาก AI ยังไม่โดนใจ เลยกลับมาจ้าง Hans Zimmer ให้แต่งเพลงให้ Edwards ได้ให้เหตุผลว่าความพอใจสำหรับ AI สร้างเพลงให้ 7 จาก 10 แต่เหตุผลที่เลือก Hans Zimmer เพราะ 10 เต็ม 10 ยังบอกเพิ่มเติมว่า AI ขาดทักษะพื้นฐานสำคัญในการสร้างสรรค์งานศิลปะที่ดีอย่างเช่นเรื่องของ รสนิยม ซึ่ง AI ยังไม่เข้าใจว่าต้องสร้างผลงานอย่างไรให้มนุษย์พอใจ Henry Ajder ผู้เชี่ยวชาญด้าน Generative AI พูดถึงเหตุผลที่ Edwards ยังไม่เลือกใช้ AI ในการสร้างเพลงประกอบภาพยนตร์ เพราะมันอาจจะเร็วเกินไปสำหรับ AI…