Ông T.V.H.,50 tuổi, quê Giao Thủy, Nam Định, có tiền sử khỏe mạnh.

Ba ngày trước khi vào viện, ông H. có mổ lợn, chế biến tiết canh liên hoan tất niên cùng bạn bè.

Sau liên hoan một ngày, bệnh nhân thấy đau mỏi người, đi ngoài phân lỏng 2 lần, kèm sốt cao rét run, người khó chịu, chân tay tím tái. Người nhà đưa bệnh nhân đi cấp cứu tại Bệnh viện huyện Giao Thủy, sau đó được chuyển đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định.

Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn theo dõi do liên cầu lợn (Streptococcus suis), được chỉ định dùng kháng sinh, vận mạch, đặt ống nội khí quản thở máy và chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Thời gian từ khi bệnh nhân đến bệnh viện huyện và chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương chưa đầy 5 giờ.

Khoa Hồi sức tích cực tiếp nhận bệnh trong tình trạng thở oxy FiO2 100%, đồng tử 2 bên giãn 4mm, mạch bẹn không bắt được, huyết áp không đo được, toàn thân nổi vân tím, ban xuất huyết hoại tử vùng mặt, tay và chân.

Bệnh nhân được cấp cứu ngừng tuần hoàn, tim có đập trở lại. Sau hồi sức tích cực, tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tử vong cùng ngày.

Theo BS Nguyễn Quốc Phương, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, nguyên nhân bệnh nhân H. tử vong là do sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn có suy đa tạng, toan chuyển hóa, rối loạn đông máu nặng.

Bác sĩ Phương nhấn mạnh: “Liên cầu lợn là một vi khuẩn cư trú tự nhiên ở đường hô hấp trên, đặc biệt là amidan, khoang mũi, đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh hoặc bị bệnh.

Liên cầu lợn có 35 type huyết thanh, trong đó type 2 có độc lực cao nhất và thường gây bệnh ở người.

Người dân có nguy cơ nhiễm bệnh do các thói quen ăn uống như: ăn các sản phẩm của lợn sống hoặc chưa nấu chín, bao gồm cả máu, nội tạng lợn.

Với các đối tượng như người chăn nuôi lợn, bác sĩ thú y, công nhân chế biến và vận chuyển thịt, người bán thịt và đầu bếp, liên cầu lợn có thể truyền trực tiếp vào máu sau khi tiếp xúc với lợn hoặc thịt lợn mang mầm bệnh khi có vết thương ở da”.

Theo BS Phương, khi người bị nhiễm liên cầu lợn có thể biểu hiện dưới nhiều thể lâm sàng khác nhau như: viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn với suy đa cơ quan, viêm nội tâm mạc và viêm khớp.

Tỷ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn rất cao. Người bị mắc liên cầu lợn có thể bị mất thính lực vĩnh viễn (điếc) và rối loạn tiền đình.

Hiện tại, chưa có vaccine phòng bệnh liên cầu lợn ở người. Vì vậy việc phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo an toàn lao động trong chăn nuôi, an toàn vệ sinh thực phẩm, chế biến, ăn các sản phẩm của lợn được chế biến chín, không ăn tiết canh, lợn ốm, chết…

Việc ăn tiết canh còn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm nhiều loại giun sán. Điển hình tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ thường xuyên tiếp nhận bệnh nhân có sán làm tổ trong não chỉ vì thói quen ăn tiết canh, dẫn đến biến chứng nguy hiểm.

BS Phương khuyến cáo người dân đặc biệt lưu ý: “Chuẩn bị đến Tết cổ truyền, ở một số vùng nông thôn Việt Nam vẫn duy trì phong trào đụng lợn. Cả mấy nhà chung nhau mổ một con lợn, sau đấy chia nhau thịt mang về.

Còn một số sản phẩm khác như: cuống họng, phổi lợn, lòng lợn được băm chặt chế biến làm tiết canh. Người dân không nên ăn tiết canh lợn, thịt lợn sống dưới mọi hình thức cho dù lợn khỏe nhà nuôi”.