Ngày 17/11, Bộ Y tế tổ chức hội thảo về hiệu quả của sữa mẹ hiến tặng thanh trùng trong dinh dưỡng điều trị trẻ sinh non, nhẹ cân và khuyến nghị bổ sung quyền lợi trong Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi. Ngày 17/11 cũng là Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non.
Bác sĩ Phan Văn Toàn, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế, cho biết, trên thế giới ước tính cứ 10 trẻ thì có 1 trẻ sinh non. Đây là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi. Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1,4 triệu trẻ đẻ sống mỗi năm, trong đó có khoảng 41.000 trẻ đẻ non và 54.000 trẻ nhẹ cân.
“Nuôi con bằng sữa mẹ là giải pháp tối ưu trong việc cung cấp dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đồng thời là can thiệp hiệu quả nhất trong việc phòng ngừa tử vong và bệnh tật trẻ em. Tuy vậy, vẫn còn nhiều trẻ sinh non, nhẹ cân không được tiếp cận sữa mẹ đẻ trong những ngày đầu đời.
Bác sĩ Phan Văn Toàn, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế (Ảnh: N.T).
Lý do trẻ phải điều trị trong đơn vị hồi sức dài ngày và bà mẹ thường quá căng thẳng khó tạo đủ sữa”, BS Toàn cho biết.
Luật BHYT sửa đổi dự kiến bổ sung sữa mẹ hiến tặng thanh trùng thuộc phạm vi quyền lợi của người có BHYT. Điều này sẽ giảm gánh nặng chi phí cho gia đình, xã hội và quỹ BHYT.
Đại diện Vụ Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em, Bộ Y tế, cho biết, theo khuyến cáo về thứ tự dinh dưỡng cho trẻ sinh non, nhẹ cân, bệnh lý của Tổ chức Y tế Thế giới, ưu tiên số 1 là sữa mẹ đẻ, sau đó là sữa hiến tặng, sữa công thức non tháng và sữa công thức thông thường.
Sữa mẹ thanh trùng đã được chứng minh giúp giảm viêm ruột hoại tử, nhiễm trùng huyết sơ sinh, loạn sản phế quản phổi và bệnh võng mạc mắt, giảm chi phí điều trị cho trẻ sinh non, nhẹ cân.
BHYT chi trả cho sữa mẹ thanh trùng sẽ tạo điều kiện để mạng lưới ngân hàng sữa mẹ được vận hành tối đa công suất. Mọi trẻ sinh non, bệnh lý chưa có sữa mẹ đẻ sẽ được tiếp cận sữa mẹ hiến tặng thanh trùng, góp phần giảm chi phí gánh nặng bệnh tật với trẻ và quỹ BHYT.
Bà Vũ Hoàng Dương, đại diện Tổ chức Alive & Thrive tại Việt Nam, cho biết thêm, ước tính tại nước ta mỗi năm có 35.000 trẻ cần sử dụng sữa mẹ thanh trùng. Ước tính giá thành 1 lít sữa đạt tiêu chuẩn sử dụng là 1,5 triệu đồng (gồm chi nguyên liệu vật tư trực tiếp, chi tiền lương, tiền công trực tiếp, khấu hao tài sản và chi phí quản lý).
Theo ước tính của Alive & Thrive và Viện Chiến lược chính sách y tế, nếu toàn bộ nhóm trẻ sinh non, nhẹ cân được sử dụng sữa mẹ hiến tặng thanh trùng theo chỉ định, mỗi năm quỹ BHYT sẽ tiết kiệm được 76,7 tỷ đồng hàng năm.
Điều này có được nhờ việc giảm chi phí điều trị các bệnh lý như viêm ruột hoại tử, nhiễm trùng huyết sơ sinh, loạn sản phế quản phổi, bệnh võng mạc mắt, giảm thời gian điều trị nội trú, giảm thời gian nuôi ăn tĩnh mạch.
Trong khi đó, nếu BHYT chi trả cho toàn bộ nhóm trẻ sinh non, nhẹ cân, thì chi phí quỹ cần thanh toán chỉ là 30,8 tỷ đồng hàng năm, tương đương 0,46% quỹ.
Nghiên cứu trên toàn cầu đã chỉ ra tác dụng vượt trội của sữa mẹ hiến tặng thanh trùng trong điều trị cho trẻ sinh non, nhẹ cân.
Trong đó, tỷ lệ viêm ruột hoại tử đã giảm tới 46% so với trẻ dùng sữa công thức. Đây là căn bệnh rất nguy hiểm với trẻ non tháng, nhẹ cân, dễ dẫn tới tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề.
Sữa mẹ hiến tặng thanh trùng cũng giúp làm giảm nguy cơ nhiễm trùng huyết sơ sinh, loạn sản phế quản phổi và bệnh võng mạc mắt ở trẻ. Não bộ của trẻ được bảo vệ tốt hơn, ít tổn thương hơn so với trẻ chỉ được nuôi bằng sữa công thức.