Chuyện gia đình Úc sang Việt Nam phẫu thuật

Sau khi phát hiện con gái 4 tuổi bị nang ống mật chủ, một gia đình người Úc (hiện đang sinh sống tại Indonesia) đã quyết định sang Việt Nam để điều trị bằng công nghệ nội soi một lỗ.

Đáng chú ý, điều trị nang ống mật chủ bằng nội soi một lỗ là kỹ thuật đặc biệt khó, Việt Nam là một trong 2 nước trên thế giới báo cáo ứng dụng kỹ thuật thành công. PGS.TS Trần Ngọc Sơn, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn hiện là một trong hai bác sĩ đi đầu thế giới về thực hiện kỹ thuật này.

Việc đặt trọn niềm tin vào bác sĩ Việt Nam của gia đình người Úc này không phải là một quyết định nhất thời, cảm tính mà là sự tìm hiểu cân nhắc rất kỹ. Thậm chí, khi đã đặt lên bàn cân cùng các trung tâm y khoa hàng đầu thế giới ở Pháp, Singapore, Úc, Việt Nam vẫn là nơi được “chọn mặt gửi vàng”.

Theo ông R.W., bố bệnh nhi, vào đầu tháng 10, gia đình phát hiện bé gái đi ngoài phân nhạt màu. Sau khoảng 3 ngày, bé gái tiếp tục xuất hiện tình trạng đau bụng và buồn nôn.

Gia đình quyết định đưa cháu bé đi khám tại bệnh viện ở Bali (Indonesia). Kết quả siêu âm chẩn đoán cháu bé bị nang ống mật chủ. Là người đặc biệt kỹ tính với sức khỏe của con gái, ông R.W. đã tìm hiểu kỹ phương pháp điều trị tại Bali và nhiều nước khác như Úc, Singapore, Pháp…

Tại những nơi này, phương pháp điều trị là mổ mở. Tuy nhiên, ông R.W. vẫn mong muốn tìm một phương pháp tối ưu hơn, ít xâm lấn hơn vì thương con chỉ mới 4 tuổi.

Sau đó, người bố này tình cờ đọc được một bài báo của PGS.TS Trần Ngọc Sơn, Phó giám đốc, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) về kỹ thuật mổ nội soi một lỗ điều trị nang ống mật chủ. Nhận thấy đây là phương pháp xâm lấn rất ít so với mổ mở, ông Warren đã tìm hiểu sâu và quyết định gửi email cho PGS Sơn để trao đổi về tình trạng con gái mình.

Sau quá trình trao đổi, cả gia đình người Úc quyết định bay sang Việt Nam và đăng ký mổ cho con gái tại Trung tâm kỹ thuật cao và Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. PGS.TS Trần Ngọc Sơn là phẫu thuật viên chính của ca mổ này.

Ca mổ 2cm đưa Việt Nam vươn tầm thế giới

Theo PGS Sơn, nang mật chủ là một trong những bệnh lý về gan mật điều trị ngoại khoa phổ biến nhất ở trẻ em.

Theo thống kê quốc tế, bệnh nang mật chủ rất phổ biến ở vùng Đông Á, Nam Á, Đông Nam Á. Việt Nam nằm trong khu vực nguy cơ cao. Tần suất có thể gấp 10 lần ở vùng khác (Châu Âu).

Thông thường đường mật chủ của trẻ chỉ có đường kính khoảng vài milimet. Với trường hợp của bé gái người Úc, qua thăm khám, bác sĩ xác định đường mật chủ có đường kính hơn 2cm, giãn thành hình thoi.

“Dị tật này nếu không điều trị có thể dẫn đến viêm mật tái diễn, có thể rầm rộ hoặc âm thầm. Trong trường hợp cấp tính, dẫn đến viêm mật cấp, viêm tụy, thậm chí hoại tử ống mật chủ, viêm phúc mạc mật. Nếu không điều trị có thể dẫn đến tử vong.

Theo PGS Sơn, đối với bệnh nang mật chủ, phẫu thuật kinh điển trên thế giới vẫn là mổ mở. Tại Pháp và nhiều nước có nền y học tiên tiến khác, vẫn đang điều trị nang mật chủ theo phương pháp này.

Khi mổ mở, đường rạch lớn, sang chấn nhiều, hồi phục chậm đặc biệt là với trẻ em. Trong khi đó, với phương pháp nội soi thông thường, đường rạch bé hơn khoảng 2,5-3cm và cần mở khoảng 3-4 “cổng vào” để phẫu thuật.

Phương pháp nội soi thông thường dù đã hạn chế được xâm lấn rất nhiều so với mổ mở nhưng vẫn chưa thực sự phù hợp với trẻ em.

“Nội soi một lỗ điều trị u nang ống mật ở trẻ em đánh dấu bước tiến của nền phẫu thuật nhi Việt Nam và vang danh quốc tế”, PGS Sơn nhấn mạnh.

Theo chuyên gia này, Việt Nam là một trong hai nơi trên thế giới đi đầu về phương pháp phẫu thuật này, với nhiều báo cáo kết quả được bạn bè quốc tế đánh giá cao.

Với phẫu thuật nội soi một lỗ điều trị u nang ống mật chủ, bác sĩ chỉ thực hiện một vết rạch dưới 2cm ở rốn. Tất cả mọi thao tác được tiến hành qua “lối vào” này nên gây rất ít thương tổn cho bệnh nhân. Đặc biệt, sau mổ không để lại sẹo.

PGS Sơn nhấn mạnh, đây là ca mổ đặt ra nhiều thách thức cho bác sĩ phẫu thuật. Đòi hỏi bác sĩ phải có kỹ năng thao tác dụng cụ rất chuyên nghiệp.

Về điều trị ngoại khoa nang mật chủ, khi mổ mở đã là một phẫu thuật khó, phức tạp, đòi hỏi rất nhiều động tác. Chẳng hạn bác sĩ phải cắt túi mật, sau đó cắt ống mật chủ bị giãn thành nang, cắt đường mật chủ bị giãn thành nang, sau đó mới đưa quai ruột lên nối lại với ống gan chung ở phía trên để hứng mật.

Việc thực hiện tất cả công đoạn này bằng phương pháp mổ nội soi một lỗ lại khó hơn rất nhiều.

“Thách thức lớn nhất là tư thế thao tác. Chúng ta đều biết con người khi làm việc tay phải tạo thành góc mới có thể thao tác dễ dàng, cũng như khi phẫu thuật sẽ giúp dễ xử lý để các dụng cụ không chạm vào nhau.

Trong khi đó, với phẫu thuật nội soi một lỗ, khi dụng cụ chỉ đi qua vết rạch dưới 2cm, các dụng cụ gần như đặt song song. Đôi tay lúc này như bị “bó lại”, thao tác đặc biệt khó.

Tất cả động tác, bác sĩ phải thay đổi so với phẫu thuật thông thường vì không gian quá chật hẹp”, PGS Sơn mô tả.

Tuy nhiên, phương pháp này đem lại giá trị rất lớn cho người bệnh. Bệnh nhân ít sang chấn, hồi phục rất nhanh và không để lại sẹo.

Trong ca mổ của bé gái người Úc, PGS Sơn chỉ rạch một vết dài 15mm ở rốn. Sau mổ, bệnh nhi phục hồi nhanh và có thể chạy nhảy chỉ sau vài ngày. Cháu bé được theo dõi sau mổ 7 ngày và được xuất viện.

Nhìn con gái được điều trị khỏi bệnh với vết mổ siêu nhỏ và nhanh chóng hồi phục, anh R.W. và vợ không giấu được niềm vui, khẳng định rằng quyết định sang Việt Nam phẫu thuật là hoàn toàn đúng đắn.

Gia đình bày tỏ sự khâm phục với các y bác sĩ Việt Nam khi làm chủ được kỹ thuật đặc biệt khó này.

Cũng theo chia sẻ từ gia đình này, họ cũng rất bất ngờ và ấn tượng với sự chăm sóc tận tình của các nhân viên y tế trong thời gian con gái nằm viện.

“Ban đầu gia đình vô cùng băn khoăn, vì họ chưa đến đất nước này bao giờ. Tuy nhiên sau khi sang thì họ vô cùng bất ngờ bởi trang thiết bị, thái độ phục vụ tại Việt Nam đều ngoài sức tưởng tượng”, PGS Sơn chia sẻ.

Hàng nghìn trẻ em Việt được phẫu thuật bằng kỹ thuật tốp đầu thế giới

Theo PGS Sơn, bé gái 4 tuổi này cũng là bệnh nhân nước ngoài đầu tiên đến Việt Nam để điều trị nang ống mật chủ bằng phương pháp nội soi một lỗ.

Tính đến nay, PGS Sơn đã điều trị cho hơn 300 bệnh nhi bị nang ống mật chủ bằng phương pháp mổ tiên tiến này. Biến chứng nhiễm trùng chỉ ở mức dưới 1%, đây là con số rất thấp.

“Mổ nội soi một đường rạch còn ứng dụng để điều trị ở nhiều bệnh lý khác, điển hình như thoát vị bẹn. Chúng tôi đã phẫu thuật cho hơn 4000 trẻ. Ngoài ra còn kể đến cắt nang buồng trứng, cấp cứu ruột thừa, cắt thận mất chức năng…”, PGS Sơn nhấn mạnh.

Nhiều chuyên gia ở nước ngoài như Thái Lan, Indonesia, Nhật đã sang Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn để học tập về phương pháp mổ nội soi một lỗ. Hiện ở Indonesia và Thái Lan đã áp dụng phương pháp này.

“Việc người nước ngoài biết đến và tin tưởng là một bước tiến mới đối với ngành y tế việt Nam. Một sự chuyển biến rất tích cực và đáng tự hào. Để đạt được những thành công này, không thể thiếu sự quan tâm và tạo điều kiện của lãnh đạo thành phố, sở y tế và bệnh viện để phát triển các kỹ thuật mới”, PGS Sơn nhấn mạnh.

Ảnh: Mạnh Quân