Chỉ một tuần sau khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh cúm, ông Quang (tên nhân vật đã được thay đổi) đã phải vào bệnh viện tỉnh vì diễn biến nặng. Tại đây, ông có kết quả dương tính với cúm A.
Ban đầu ông Quang được hỗ trợ thở oxy kính nhưng sau đó tình trạng khó thở tăng dần, các bác sĩ bắt buộc phải mở nội khí quản và can thiệp thở máy. Qua quá trình điều trị, tình trạng phổi của bệnh nhân vẫn xấu đi. Do đó, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương ngay trong đêm.
Theo BS Phạm Văn Phúc, Phó giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, thời điểm tiếp nhận, bệnh nhân đã rất nặng, chức năng phổi cực kỳ kém và có tình trạng đi vào sốc.
“Bệnh nhân được can thiệp ECMO (tim phổi nhân tạo) ngay trong đêm. Ngoài tổn thương phổi do cúm, bệnh nhân còn bị tổn thương do nhiễm nấm. Cùng với đó, người này có bệnh nền phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và tăng huyết áp.
Sau một tuần điều trị, hiện bệnh nhân vẫn rất nặng, phụ thuộc hoàn toàn vào ECMO.
Trên phim chụp X-quang của bệnh nhân, có thể thấy rõ mảng màu trắng xóa do tổn thương đông đặc lan tỏa cả hai bên phổi.
Là cơ sở tuyến cuối trong điều trị các bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương là nơi tiếp nhận các ca mắc cúm nặng, nguy kịch được chuyển về từ các tỉnh thành miền Bắc.
Theo BS Phúc, hiện tại trung tâm đang điều trị cho 10 bệnh nhân cúm A nặng, trong đó có 3 ca phải thở máy xâm nhập (một ca đặt ECMO), các ca còn lại thở oxy dòng cao, oxy kính.
Các ca diễn biến nặng đều thuộc nhóm cao tuổi có bệnh lý nền. Với những bệnh nhân nặng ở khoa, đa phần phổi đã bị tổn thương trên 50% dẫn tới suy hô hấp.
Gần giường bệnh của ông Quang là bệnh nhân nữ 87 tuổi cũng mắc cúm A. Bệnh nhân có tiền sử COPD, tăng huyết áp. Chỉ sau 3 ngày xuất hiện biểu hiện mệt mỏi, khó thở bà đã phải vào bệnh viện tỉnh điều trị. Khi có kết quả xét nghiệm dương tính cúm A kèm theo tình trạng khó thở tăng dần, bà được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
“Thời điểm tiếp nhận bệnh nhân thở oxy dòng cao. Hiện tại sau 4 ngày điều trị tình trạng hô hấp của bà khá hơn, giảm thở oxy xuống, tỉnh táo có thể tự sinh hoạt tại giường”, BS Phúc cho hay.
Đặc điểm chung của nhiều bệnh nhân mắc cúm nặng tại trung tâm là tình trạng diễn biến nặng rất nhanh, chỉ sau vài ngày. Theo BS Phúc, nguyên nhân chuyển nặng nhanh phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe, miễn dịch của bệnh nhân.
“Thông thường với người trẻ khỏe sẽ ít biến chứng xảy ra. Tuy nhiên, trên những người có bệnh nền, đặc biệt là về hô hấp dễ diễn biến nặng. Chức năng phổi của bệnh nhân vốn đã kém, hệ thống miễn dịch kém thì khi mắc cúm, việc lan tỏa và tàn phá của virus trên hệ thống hô hấp nhanh hơn”, BS Phúc phân tích.
Điển hình là trường hợp của bệnh nhân nam 82 tuổi. Bệnh nhân diễn biến cấp tính chỉ trong 2 ngày với tình trạng sốt, đau ngực, khó thở tăng dần. Trường hợp này có bệnh nền tiểu đường, tăng huyết áp, COPD.
Vì có bệnh nền tim mạch nên ông được chuyển đến bệnh viện tim để điều trị. Lúc này bệnh nhân đã xuất hiện tình trạng suy hô hấp, được đặt ống thở máy. Sau khi có kết quả dương tính cúm A, bệnh nhân được chuyển sang Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
“Tại thời điểm tiếp nhận, bệnh nhân có chẩn đoán nhiễm trùng huyết, sốc và nhồi máu cơ tim. Ông được đặt stent và điều trị hồi sức. Hiện bệnh nhân vẫn rất nặng, phải duy trì nhiều thuốc vận mạch để giữ sự sống”, BS Phúc thông tin.
Theo chuyên gia này, việc điều trị các ca mắc cúm với nhiều bệnh nền đặt ra nhiều thách thức. Ngoài tổn thương trực tiếp do cúm, bệnh nhân có nhiều biến chứng kèm theo như viêm phổi do bội nhiễm vi khuẩn, nấm, biến chứng viêm cơ tim…
Ngoài ra, bệnh nhân có bệnh nền nên khi điều trị phải kết hợp rất nhiều chuyên khoa khác nhau.
Theo BS Phúc, so với Covid-19, các triệu chứng của cúm thường khởi phát rầm rộ hơn và tiến triển nhanh hơn.
Trong bối cảnh dịch cúm diễn biến phức tạp, cũng ghi nhận gia tăng người dân tiêm phòng cúm mùa. Tại Phòng Tiêm chủng Vaccine, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, những ngày vừa qua ghi nhận số lượng người tiêm phòng cúm tăng gấp 3 lần bình thường. Trung bình mỗi ngày có 100-150 người đến tiêm phòng cúm.
Bên cạnh đó, nhiều người xuất hiện các triệu chứng điển hình của cúm như ho, sổ mũi, sốt cũng đã chủ động đến bệnh viện để xét nghiệm cúm.
Với diễn biến dịch bệnh phức tạp, BS Phúc khuyến cáo người dân cần đặc biệt chú ý công tác phòng bệnh như: tiêm vaccine phòng cúm, giữ vệ sinh cá nhân, hạn chế đến nơi đông người, hạn chế tiếp xúc với người mắc cúm hoặc có triệu chứng nghi ngờ, đeo khẩu trang.
Khi có các triệu chứng nghi ngờ, người dân cần đến các cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám, phân loại và có chỉ định điều trị kịp thời, đặc biệt là các nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao.