Sáng 23/8 tới, tại Nhà hát Lớn Hà Nội sẽ diễn ra Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945-28/8/2025). Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, là dịp để toàn ngành nhìn lại chặng đường lịch sử hình thành, phát triển, ôn lại những thành tựu, dấu ấn to lớn của văn hóa đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và hành trình dựng xây đất nước.
Trailer Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành văn hóa
Văn hóa luôn tiên phong mở đường
Ngay từ những năm 1940 của thế kỷ XX, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Tổng Bí thư Trường Chinh đã xác định vai trò to lớn của văn hóa trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. Ngày 28/8/1945, Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tuyên cáo thành lập Bộ Thông tin, Tuyên truyền – tiền thân của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) ngày nay. Từ năm 2001, ngày 28/8 chính thức được chọn là Ngày truyền thống ngành Văn hóa.
Chỉ một năm sau, ngày 24/11/1946, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất diễn ra tại Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải hướng dẫn quốc dân thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Đây trở thành kim chỉ nam xuyên suốt mọi hoạt động của ngành văn hóa trong các giai đoạn lịch sử.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, văn hóa là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn, góp phần động viên quân dân cả nước chiến đấu. Phong trào “Tiếng hát át tiếng bom” đã để lại dấu ấn sâu đậm, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần bất khuất và chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
Sau năm 1975, văn hóa tiếp tục giữ vai trò nền tảng tinh thần của dân tộc, góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh, củng cố đoàn kết toàn dân tộc, đồng thời thúc đẩy sự giao lưu, hội nhập quốc tế. Các thiết chế văn hóa cơ sở, phong trào văn hóa quần chúng được mở rộng; văn học, nghệ thuật, báo chí, điện ảnh phát triển mạnh mẽ, phản ánh cả niềm vui lẫn trăn trở của thời kỳ hậu chiến.
Bước ngoặt lớn đến vào năm 1986, khi công cuộc Đổi mới được khởi xướng. Văn hóa tiếp tục khẳng định vai trò “đi trước, mở đường”, đồng hành cùng các cải cách về kinh tế – xã hội, góp phần định hình một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Đại hội VII của Đảng (1991) và đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII, 1998) đã khẳng định văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển. Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 một lần nữa nhấn mạnh: “Văn hóa là hồn cốt dân tộc, văn hóa còn thì dân tộc còn”.
80 năm qua, ngành văn hóa đã viết nên bản trường ca rực rỡ, nơi bản sắc Việt Nam hội tụ, kết tinh và tỏa sáng, đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường cách mạng.