Bộ GTVT đang lấy ý kiến Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư trong lĩnh vực kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới, xe máy chuyên dùng, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và xe đạp điện sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu. Theo đó, các bộ, ngành, hiệp hội và doanh nghiệp có thể đóng góp ý kiến trước ngày 7-11.
Vì sao cần sửa đổi?
Theo Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Bộ GTVT, sự cần thiết ban hành Thông tư sửa đổi là vì: Thông tư số 85/2014 ngày 31-12-2014 của Bộ trưởng Bộ GTVT quy định về cải tạo phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được ban hành đã tạo ra hành lang pháp lý cho hoạt động cải tạo phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và các doanh nghiệp vận tải.
Tuy nhiên, sau gần 10 năm thực hiện nhu cầu về cải tạo phương tiện, yêu cầu về quản lý nhà nước đối với loại phương tiện cải tạo đã có nhiều thay đổi nên xuất hiện một số bất cập, lỗi thời, không còn phù hợp với tình hình thực tế, trong đó có các nội dung chính như sau: Chưa có quy chuẩn kỹ thuật cho xe cơ giới lưu hành để làm căn cứ thẩm định thiết kế và nghiệm thu an toàn kỹ thuật xe cơ giới cải tạo.
Việc phân cấp thẩm định thiết kế, nghiệm thu xe cải tạo chưa rõ ràng giữa Cục Đăng kiểm Việt Nam, Sở GTVT, đơn vị đăng kiểm dẫn đến tình trạng đùn đẩy công việc hoặc chồng chéo trong tổ chức thực hiện.
Việc giới hạn phạm vi được thẩm định thiết kế theo địa phương sẽ hạn chế nguồn lực thực hiện công tác cải tạo phương tiện
Cũng theo Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, các trường hợp cải tạo không cần lập hồ sơ thiết kế cần được mở rộng để tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; nhiều trường hợp thay đổi chỉ liên quan đến nội thất và tính tiện nghi, không liên quan đến an toàn thì không cần thiết phải quản lý.
Việc nghiệm thu xe cải tạo cùng kiểu loại, cùng nội dung cải tạo theo cùng một thiết kế vẫn còn phức tạp, chưa thuận lợi và cần tạo thuận lợi hơn cho việc lựa chọn cơ sở cải tạo và địa điểm nghiệm thu của người dân.
Các cơ sở cải tạo cần phải được tăng cường quản lý nhằm tránh xảy ra những trường hợp tiêu cực; đồng thời cần quản lý thống nhất dữ liệu cơ sở cải tạo trên cả nước phục vụ công tác thông tin cho các trung tâm đăng kiểm khi thực hiện nghiệm thu xe cơ giới.
Loạt quy định mới không cần lập hồ sơ cải tạo
Trong bảng giải trình nội dung bổ sung, sửa đổi của dự thảo cho thấy có nhiều điểm mới so với Thông tư hiện hành.
Đơn cử như đối với định nghĩa về xe nguyên thủy, dự thảo Thông tư lý giải do có rất nhiều trạng thái, nguồn gốc của phương tiện trước khi thực hiện thủ tục cải tạo theo quy định của thông tư này, căn cứ hồ sơ thiết kế của nhà sản xuất rất khó xác định đối với ô tô nhập khẩu. Do đó, sửa đổi “xe nguyên thủy là xe cơ giới chưa thực hiện cải tạo, có các thông số kỹ thuật sử dụng để lập hồ sơ phương tiện tại đơn vị đăng kiểm”.
Đối với quy định miễn lập hồ sơ thiết kế xe cơ giới cải tạo, dự thảo bổ sung thêm nhiều quy định như: Cải tạo lắp đặt bơm, thùng dầu và hệ thống đường ống thủy lực của xe đầu kéo để dẫn động cho hệ thống nâng hạ thùng hàng của sơ mi rơ moóc tải tự đổ; Cải tạo thay đổi chiều cao phần bọc tôn thành bên của xe mui phủ. Cải tạo thay đổi lớp bọc ngoài thùng của xe thùng kín, mui phủ; Lắp đặt thêm đèn sương mù dạng rời phía trước của phương tiện.
Thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng cụm đèn đã được chứng nhận theo quy định tại Phụ lục XI mà không cần phải gia công thay đổi kết cấu của xe để đảm bảo việc lắp đặt. Về vấn đề này, dự thảo lý giải để phù hợp với thực tiễn, nhu cầu người dân khi nâng cấp xe một cách đồng bộ, được tiêu chuẩn hóa.
Dự thảo cũng bổ sung việc các quy định không cần lập hồ sơ thiết kế XCG cải tạo: Lắp đặt thêm giá nóc của ô tô con tuân thủ khuyến cáo và hướng dẫn của nhà sản xuất mà không làm thay đổi chiều rộng toàn bộ của xe;
Thay đổi về hình dáng thân xe bằng cách lắp đặt các chi tiết, bộ phận thân vỏ là tùy chọn của nhà sản xuất xe nguyên thủy nhưng không làm thay đổi kích thước bao ngoài của xe (có văn bản xác nhận việc lắp đặt là phù hợp với phương tiện của nhà sản xuất xe).
Thay đổi về kiểu dáng một số chi tiết của phần thân vỏ xe như: mặt ca lăng, cánh lướt gió, bậc bước chân mà không làm thay đổi kích thước bao ngoài của xe.
Lắp đặt thêm mui gió trên nóc ca bin ô tô tải, ô tô đầu kéo.
Đây là những quy định mà đơn vị dự thảo lý giải: Loại hình cải tạo đơn giản, cắt giảm yêu cầu lập hồ sơ thiết kế để đơn giản trong thủ tục.
Như vậy, nếu dự thảo Thông tư được thông qua, các cải tạo, thay thế trên vẫn được kiểm định.