Khi gió mùa tràn về, thời tiết lạnh không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ đột quỵ. Đối với người cao tuổi và những người có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, gió lạnh có thể gây ra những biến đổi đột ngột trong cơ thể, dẫn đến nguy cơ đột quỵ tăng cao.
Theo ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, Thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, mùa lạnh là thời điểm tỷ lệ đột quỵ tăng khoảng 20-30% so với các mùa khác. Chuyên gia này nhấn mạnh rằng, để giảm nguy cơ đột quỵ, mỗi người cần chú trọng thực hiện hai việc quan trọng để bảo vệ sức khỏe toàn diện, đặc biệt là sức khỏe tim mạch và hệ thần kinh.
Giữ ấm cơ thể
Khi nhiệt độ giảm xuống, cơ thể dễ mất nhiệt, gây ra hiện tượng co mạch nhằm giữ nhiệt cho các cơ quan quan trọng. BS Mạnh giải thích rằng, chính việc co mạch này lại làm tăng áp lực máu, khiến huyết áp tăng cao, đặt hệ tim mạch vào trạng thái quá tải và làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Để giảm thiểu nguy cơ này, giữ ấm cơ thể là yếu tố then chốt, đặc biệt là cho người cao tuổi và những người có tiền sử bệnh mạch máu. Theo BS Mạnh, người dân nên chú ý mặc đủ ấm, ưu tiên các vùng dễ mất nhiệt như cổ, tay, chân và ngực. Việc mặc nhiều lớp quần áo giúp giữ nhiệt tốt hơn và giảm thiểu tác động của thay đổi nhiệt độ bên ngoài.
“Khi ra ngoài vào sáng sớm hoặc tối muộn, nên mặc áo khoác, đeo găng tay, đeo tất… để bảo vệ cơ thể khỏi không khí lạnh. Đeo tất khi ngủ cũng là một cách giữ ấm đơn giản mà hiệu quả”, BS Mạnh chia sẻ.
Theo BS Mạnh, bàn chân là nơi dễ mất nhiệt nhất trên cơ thể. Đeo tất khi ngủ giúp ngăn chặn sự thoát nhiệt qua vùng này, từ đó duy trì nhiệt độ ổn định và hỗ trợ huyết áp vào ban đêm. Một nghiên cứu từ Đại học Groningen, Hà Lan cũng cho thấy rằng, đeo tất khi ngủ không chỉ cải thiện giấc ngủ mà còn giảm nguy cơ tăng huyết áp ban đêm, một yếu tố nguy cơ quan trọng của đột quỵ.
BS Mạnh nhấn mạnh rằng, ngoài việc giữ ấm qua trang phục, người dân cần chú ý tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột. “Khi từ trong nhà ấm ra ngoài trời lạnh, cơ thể cần thời gian để thích nghi. Sự chênh lệch nhiệt độ quá nhanh có thể gây sốc nhiệt cho cơ thể, làm tăng nguy cơ đột quỵ”, BS Mạnh nói.
Do đó, theo BS Mạnh, nên chuẩn bị bằng cách mặc thêm lớp áo khoác hoặc đứng ở khu vực trung gian để cơ thể làm quen với sự thay đổi nhiệt độ trước khi hoàn toàn ra ngoài trời.
Kiểm soát huyết áp và đường huyết
Kiểm soát huyết áp và đường huyết thường xuyên là một biện pháp quan trọng khác trong mùa lạnh, đặc biệt đối với những người có tiền sử cao huyết áp hoặc tiểu đường. Theo BS Mạnh, mùa lạnh là thời điểm mà huyết áp và đường huyết dễ tăng do cơ chế co mạch và sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến quá trình chuyển hóa của cơ thể.
Kiểm tra huyết áp và đường huyết mỗi ngày sẽ giúp phát hiện sớm bất kỳ biến động nào, từ đó có biện pháp điều chỉnh phù hợp. “Người cao tuổi, đặc biệt là người có tiền sử bệnh mạch máu, cần theo dõi sát sao chỉ số huyết áp và đường huyết để đảm bảo trong giới hạn an toàn”, BS Mạnh lưu ý.
Để duy trì mức huyết áp và đường huyết ổn định, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế muối, đường và chất béo bão hòa. Những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống hàng ngày sẽ hỗ trợ quá trình kiểm soát huyết áp và đường huyết tốt hơn, từ đó giúp giảm nguy cơ đột quỵ trong mùa lạnh.
“Duy trì thói quen ăn uống cân bằng và kiểm soát các chỉ số quan trọng là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe trong những ngày nhiệt độ thay đổi đột ngột”, bác sĩ chia sẻ thêm.