Phòng khám Đa khoa Hùng Vương – Sơn Dương (Tuyên Quang) nhận được cuộc gọi hỗ trợ y tế từ người dân khu vực xã Tân Trào về việc có người mất ý thức.

Theo lời người dân kể, nam thanh niên chơi đá bóng đến tầm 17h thì kêu mệt ra sân nằm nghỉ. Trận bóng tiếp tục diễn ra, đến khoảng 17h30 có người phát hiện nam thanh niên không cử động, mất ý thức nên gọi trạm y tế kiểm tra và gọi cấp cứu tới hỗ trợ.

Ngay lập tức Trung tâm cấp cứu 115 của phòng khám có mặt tại hiện trường tiếp cận nạn nhân. Khi đó, bệnh nhân đã ở trong tình trạng mất ý thức, ngừng tim.

Nhận định đây là một trường hợp đột quỵ, các y bác sĩ đã tiến hành cấp cứu hồi sức tim phổi tích cực. Tuy nhiên, nạn nhân không qua khỏi do thời gian phát hiện muộn.

Trước đây, đột quỵ thường xảy ra với người cao tuổi và người trung niên, người từ 50 tuổi trở lên. Gần đây, tỷ lệ mắc đang gia tăng ở cả người trẻ.

Lý do đột quỵ ở người trẻ tăng lên chủ yếu do một số nguyên nhân như:

– Dị dạng mạch máu não, mạch máu có thể có những túi phình hoặc tắc nghẽn.

– Bệnh lý mãn tính không lây (tăng huyết áp, tiểu đường,…).

– Thói quen về sinh hoạt, ăn uống, vận động có thể gây nên đột quỵ như hút thuốc lá, ăn thức ăn nhanh hoặc chứa nhiều dầu mỡ khiến việc tích lũy mỡ thừa trong máu.

– Thói quen ít vận động, di chuyển đi lại.

Khi cơ thể có dấu hiệu bất thường, người dân cần yêu cầu hỗ trợ y tế ngay. Bên cạnh đó, khám sức khỏe định kỳ, duy trì chế độ ăn uống, vận động hợp lý sẽ giúp giảm nguy cơ đột quỵ.

Cụ thể, cân đối giữa các nhóm thực phẩm với nhau, tăng cường rau xanh nhưng đồng thời đảm bảo những nhóm chất sinh năng lượng như protein (cá, thịt trắng, trứng, hạn chế các loại thịt đỏ), bổ sung lipit, gluxit…, cân bằng thói quen tập thể thao tối thiểu 30 phút/ngày.

Chơi thể thao như thế nào để an toàn?

Bác sĩ khuyến cáo, đá bóng là môn thể thao nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên khi tham gia chơi thể thao, mỗi người hãy chú ý tới sức khỏe của bản thân. Tập thể dục thể thao đều đặn hàng ngày tốt hơn tập gắng sức không thường xuyên.

Theo PGS.TS.BS Võ Tường Kha, Trưởng Bộ môn Y học thể thao, Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, tập thể dục nâng cao sức khỏe rất tốt. Tuy nhiên, nếu chúng ta không đảm bảo an toàn tập luyện, không kiểm tra, sàng lọc, điều trị triệt để những chấn thương, bệnh lý tiềm ẩn trước đó thì có thể sẽ rất nguy hiểm. 

Nó có thể gây chấn thương, gây ra các bệnh lý cấp tính về tim mạch, hô hấp. Thậm chí gây nhồi máu cơ tim, ngừng tim, tăng huyết áp, xuất huyết não…

Bệnh viện Thể thao Việt Nam từng tiếp nhận một số trường hợp bị đột tử trong khi đang đá bóng, vào viện cấp cứu thì đã ngừng tim, không thể cứu được. Các trường hợp này thường là những thanh niên 30-40 tuổi, đá bóng nghiệp dư, có bệnh lý tim mạch, huyết áp tiềm ẩn trước đó nhưng không đi khám sàng lọc nên không biết.

Thực tế, khoảng 80% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao là người có bệnh lý tim mạch từ trước. Có những người đã biết trước bệnh, nhưng chủ quan nghĩ là nhẹ. Cũng có những người có bệnh lý nhưng chưa phát hiện vì không đi khám, hoặc khám nhưng không đúng chuyên khoa, không được phát hiện.

Có những trường hợp hoàn toàn khỏe mạnh, nhưng trên điện tâm đồ có thể có dấu hiệu gợi ý về các bệnh lý dễ gây ngừng tim như hội chứng Brugada, hội chứng QT dài, hội chứng WPW…. Những trường hợp này chủ  quan, cố tập luyện thể dục thể thao với lượng vận động lớn, trong điều kiện vệ sinh an toàn tập luyện kém, sẽ dẫn đến các tai nạn, cấp cứu, đột tử trên sân tập. 

“Người dân nên kiểm tra sức khỏe trước khi thi đấu các giải thể thao dù cho đó là giải quần chúng. Điều này rất quan trọng đối với những bộ môn gắng sức, lượng vận động lớn, kéo dài như kéo co, chạy marathon, việt dã, đá bóng…

Theo đó, những môn gắng sức đột ngột hoặc kéo dài thời gian vận động dễ gây ra tăng huyết áp đồng thời kiệt sức, từ đó gây thiếu máu não, nhồi máu cơ tim gây đột quỵ…”, PGS Kha nhấn mạnh.