Nhiều nước gia tăng số ca mắc, nhập viện do Covid-19
Ngày 16/1, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh/thành phố về việc tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội 2024. Hiện nay tình hình bệnh truyền nhiễm trên thế giới vẫn đang diễn biến phức tạp, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong tháng 12/2023 thế giới ghi nhận gần 10.000 ca tử vong do Covid-19, số ca nhập viện tăng 42% so với tháng 11/2023. Các biến thể mới của SARS-CoV-2 vẫn liên tục biến đổi, hiện JN.1 đã gia tăng nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu.
Mỹ, Trung Quốc và một số quốc gia châu Âu cũng ghi nhận sự gia tăng trở lại các ca nhiễm Covid-19 cùng với sự lây lan của các bệnh về đường hô hấp khác như cúm mùa và virus hợp bào hô hấp (RSV).
Biến thể mới của SARS-CoV-2 đang gia tăng nhanh trên toàn cầu (Ảnh: Getty Images).
Cụ thể, Mỹ ghi nhận hơn 29.000 ca nhập viện để điều trị Covid-19 trên khắp nước Mỹ từ ngày 17 đến ngày 23/12/2023, tăng hơn 16% so với tuần trước đó và báo cáo hơn 14.700 ca nhập viện vì mắc cúm trong cùng khoảng thời gian này.
Tại Anh, trong tuần đầu năm 2024, trung bình hơn 3.000 người mắc Covid-19 nhập viện mỗi ngày, cao hơn 68% so với đầu tháng 12/2023.
Tại Italy, số người mắc cúm và Covid-19 tăng cao trong hai tuần cuối năm 2023, với tỷ lệ lây nhiễm là 17,5/1.000 và 17,7/1.000. Tại Tây Ban Nha, số ca mắc cúm tăng 75% trong tuần cuối của năm 2023, nhiều nhất là bệnh cúm dẫn đến viêm phổi nặng.
AP đưa tin, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, cho biết, các cuộc tụ tập trong dịp nghỉ lễ và một biến thể lây lan nhanh chóng là nguyên nhân đằng sau sự gia tăng số ca nhập viện và tử vong do Covid-19 trên toàn thế giới, với gần 10.000 ca tử vong được báo cáo vào tháng trước.
Người đứng đầu cơ quan y tế Liên Hợp Quốc nói: “Mặc dù 10.000 ca tử vong mỗi tháng là con số thấp hơn nhiều so với đỉnh điểm của đại dịch, nhưng mức tử vong này là không thể chấp nhận được”.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, cũng nhận định, nguy cơ gia tăng trở lại số ca mắc Covid-19 tại nước ta là hiện hữu. Tuy nhiên, chúng ta không nên quá lo lắng, điều quan trọng là bảo vệ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trước Covid-19 như người già, trẻ em, người suy giảm miễn dịch, người chưa tiêm vaccine phòng Covid-19…
Người dân cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh như đeo khẩu trang, khử khuẩn… tại khu vực nguy cơ để tránh gia tăng số ca bệnh.
“Những người có triệu chứng nghi ngờ và những người tiếp xúc với người có triệu chứng nghi ngờ phải đeo khẩu trang. Điều này không chỉ giúp phòng Covid-19 mà còn cả các bệnh viêm đường hô hấp khác như cúm A, cúm B…”, TS Phu nói.
Thời tiết gió mùa lạnh, hanh khô xen kẽ nồm ẩm tại khu vực phía Bắc là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh phát triển trong đó có Covid-19 (Ảnh minh họa: M.Q).
Biến thể nào đang chiếm ưu thế trên toàn cầu?
WHO cho biết biến thể JN.1 hiện là biến thể nổi bật nhất trên thế giới. Tại Hoa Kỳ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh ước tính vào cuối tháng trước rằng biến thể này chiếm khoảng 44% số ca nhiễm Covid-19 trên toàn quốc.
Theo Tiến sĩ William Schaffner, giáo sư về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ), chúng ta có thể coi biến thể JN.1 là “cháu cháu” của chủng Omicron ban đầu. Nó không gây ra bệnh nặng hơn nhưng bạn có thể cảm thấy khốn khổ trong 3-4 ngày.
Ông nói thêm rằng vaccine vẫn có tác dụng bảo vệ. Nhưng với tình trạng bệnh lây lan quá nhiều, bệnh sẽ ảnh hưởng đến những đối tượng nguy cơ cao người già, người bị suy giảm miễn dịch, người mắc các bệnh mãn tính.
Các chuyên gia y tế công cộng tiếp tục khuyến nghị nên tiêm vaccine phòng bệnh, bên cạnh việc cân nhắc đeo khẩu trang trong một số trường hợp nhất định và đảm bảo các khu vực trong nhà được thông gió tốt.
Tiến sĩ Michael Ryan, chuyên gia WHO cho biết: “Vaccine có thể không ngăn bạn bị nhiễm bệnh, nhưng vaccine chắc chắn làm giảm đáng kể khả năng bạn phải nhập viện hoặc tử vong”.
Các triệu chứng mắc Covid-19 có thay đổi?
Theo các chuyên gia, triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh thường phụ thuộc nhiều vào khả năng miễn dịch và sức khỏe tổng thể của một người hơn là biến thể nào gây ra bệnh.
Dữ liệu khảo sát mới từ các cơ quan y tế của Vương quốc Anh cho thấy các triệu chứng phổ biến của bệnh gồm: Sổ mũi, ho, nhức đầu, mệt mỏi, đau cơ, đau họng, khó ngủ, lo lắng…
Thực tế, các triệu chứng này khá giống với một số bệnh đường hô hấp khác thường gia tăng trong mùa đông. Vì thế, việc phân biệt giữa Covid-19, cúm và RSV chỉ dựa trên các triệu chứng có thể là một thách thức.
Khu vực miền Bắc vẫn đang trong giai đoạn mùa đông xuân, thời tiết gió mùa lạnh, hanh khô xen kẽ nồm ẩm. Đây là nguyên nhân các dịch bệnh truyền nhiễm xuất hiện và lây lan, nhất là bệnh lây truyền qua đường hô hấp.
Thời gian tới là dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch tăng cao, cùng diễn biến thời tiết thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan, làm gia tăng số mắc, nhất là với trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền.
Để tăng cường phòng chống dịch bệnh, Cục Y tế dự phòng đề nghị sở y tế các tỉnh thành chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và các đơn vị y tế dự phòng trên địa bàn thường xuyên, liên tục theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên địa bàn.
Trong đó, lưu ý theo dõi sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh lây qua đường hô hấp, các trường hợp viêm phổi nặng do virus.
Các cơ sở y tế thực hiện tốt công tác thu dung bệnh nhân, hạn chế tối đa các trường hợp chuyển nặng, tử vong và kiểm soát nhiễm khuẩn, không để lây nhiễm chéo trong các cơ sở y tế.