Nhiều ca Covid-19 ở TPHCM phát hiện mắc biến thể JN.1
Mới đây, Sở Y tế TPHCM cho biết, qua kết quả giải mã trình tự gen được tiến hành bởi Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM và Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng, Đại học Oxford (OUCRU) từ mẫu bệnh phẩm của 16 bệnh nhân dương tính SARS-CoV-2 điều trị trong tháng 12/2023, địa phương ghi nhận có 12 trường hợp (75%) nhiễm biến thể phụ của Omicron JN.1.
Ngoài ra, có 1 ca nhiễm biến thể JN.1.1, 2 ca BA.2.86.1 và 1 ca nhiễm biến thể XDD. Đáng lo ngại là số ca Covid-19 nhập viện tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới có xu hướng gia tăng dần trong sáu tuần gần đây. Như vậy, biến thể phụ JN.1 đã xuất hiện tại TPHCM, sau khi CDC Hoa Kỳ báo cáo đây là biến thể đang phát triển nhanh nhất và chiếm ưu thế tại Mỹ trong tháng 12/2023.
JN.1 được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phân loại là “biến thể đáng quan tâm” từ ngày 18/12/2023. Theo WHO, JN.1 có những đặc điểm kháng nguyên mới cho phép virus dễ dàng tấn công vào hệ miễn dịch, dễ lây truyền hơn. Do đó, biến thể này đã nhanh chóng chiếm ưu thế trong các biến thể SARS-CoV-2 gây bệnh toàn cầu.
Tiến trình phát hiện các biến thể mới của SARS-CoV-2 do Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM và OUCRU thực hiện tháng 12/2023 (Ảnh: SYT).
Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn các biến thể phụ khác của Omicron. Dù vậy, việc “biến thể đáng quan tâm” đã xuất hiện trên nhiều trường hợp bệnh nhân Covid-19 ở TPHCM cũng gây ra nhiều lo ngại, trong bối cảnh dịp Tết Nguyên đán đã cận kề.
Phản hồi về lo ngại trên, tiến sĩ Nguyễn Vũ Thượng, Phó Viện trưởng, Viện Pasteur TPHCM cho biết, biến thể JN.1 được báo cáo lần đầu vào tháng 8/2023 và là nhánh trực tiếp của BA.2.86.
Kể từ tháng 12/2023, JN.1 nhanh chóng vượt qua hàng loạt biến thể khác để chiếm ưu thế (từ 24,8% tuần 48/2023 lên 65,5% trong tuần 52/2023 trên tổng số biến thể được báo cáo trên thế giới) và đã có ở 71 quốc gia/vùng lãnh thổ. Dự báo biến thể này sẽ tiếp tục chiếm ưu thế trong thời gian tới.
Nghiên cứu gần đây trên thế giới cho thấy, biến thể JN.1 vẫn tiếp tục kế thừa các đặc điểm của BA.2.86, có thể ái lực hơn với tế bào đường hô hấp dưới. Tuy nhiên, các nhà khoa học chưa thấy JN.1 có khác biệt lớn về lâm sàng, miễn dịch, chẩn đoán phát hiện so với các biến thể trước đây.
Vaccine hiện nay vẫn là công cụ hiệu quả giúp kiểm soát bệnh Covid-19 và vẫn bảo vệ người được tiêm trước tình trạng chuyển nặng.
Người dân đến các điểm tiêm vaccine Covid-19 để tiêm nhắc (Ảnh: SYT).
Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đã hoàn thành tiêm chủng liều cơ bản cho người từ 12 tuổi trở lên, với hơn 266 triệu liều vaccine đã được tiêm trên toàn quốc. Tuy nhiên, vẫn còn một số người chưa tiêm hoặc chưa tiêm đủ mũi.
Tiến sĩ Thượng chia sẻ, các đối tượng chưa tiêm hay tiêm chưa đủ mũi, đặc biệt là nhóm nguy cơ cao (bệnh nền, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai…) nên đến các cơ sở y tế để tiêm chủng càng sớm càng tốt, nhằm bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
Viện Pasteur TPHCM ứng phó dịch bệnh thế nào dịp Tết?
Trước câu hỏi Viện Pasteur TPHCM có những sự chuẩn bị phòng chống dịch thế nào khi đã xuất hiện biến thể JN.1, ông Thượng cho hay, ngay từ đầu năm 2024, Bộ Y tế đã có những chỉ đạo sát sao về phòng chống dịch bệnh. Trong đó, Bộ nhấn mạnh việc giám sát, phát hiện sớm, kiểm soát ngay các dịch bệnh có thể phát sinh dịp Tết Nguyên đán, mùa Lễ hội năm 2024.
Là đơn vị được có nhiệm vụ phụ trách công tác phòng chống dịch tại 20 tỉnh thành khu vực phía Nam, Viện Pasteur TPHCM phối hợp chặt chẽ với các bệnh viện tuyến cuối của TPHCM trong chỉ đạo tuyến, đánh giá, dự báo tình hình dịch, đồng thời luôn kết hợp các đơn vị trong hoạt động giám sát, đáp ứng hỗ trợ địa phương.
Trong dịp Tết Nguyên đán, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các địa phương và Viện đều bố trí những đội đáp ứng nhanh thường trực, giám sát chặt tình hình dịch bệnh, sẵn sàng phối hợp đáp ứng trong trường hợp cần thiết.
Tiến sĩ Nguyễn Vũ Thượng, Phó Viện trưởng, Viện Pasteur TPHCM (Ảnh: DH).
Để toàn dân được đón xuân vui tươi, mạnh khỏe, an toàn, lãnh đạo Viện Pasteur TPHCM khẳng định, mỗi cá nhân cần tuân thủ hướng dẫn phòng chống dịch theo khuyến cáo của ngành Y tế về việc tiêm vaccine đúng, đủ liều.
Khi có dấu hiệu hội chứng cúm (sốt, ho đau họng, đau nhức cơ khớp….), cần đến cơ sở y tế khám bệnh để được thầy thuốc chẩn đoán, hướng dẫn, chăm sóc, điều trị hiệu quả. Người dân nên hạn chế tiếp xúc nếu nghi nhiễm Covid-19, tránh tiếp xúc với người bị bệnh.
“Cần đảm bảo thông khí nhà ở, đeo khẩu trang ở nơi đông người, rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn khi cần. Các hành động này không chỉ phòng chống Covid-19 mà còn giúp phòng ngừa nhiều bệnh hô hấp khác”, ông Thượng nói.