Người đàn ông 50 tuổi, sống tại Hà Nội được đưa vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng bụng cứng, đau dữ dội sau bữa nhậu.

Kết quả kiểm tra cho thấy chỉ số Triglyceride (một dạng chất béo) lên đến 42mmol/l, tức là cao gấp hơn 20 lần ở người bình thường.

Theo BS Đoàn Duy Thành, Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân được chẩn đoán viêm tụy cấp do rối loạn lipid.

Qua khai thác bệnh sử, vào năm 2018, bệnh nhân cũng từng phải nhập viện vì viêm tụy cấp sau thời gian dài lạm dụng bia rượu.

Sau đó một thời gian, bệnh nhân thấy sức khỏe dần phục hồi nên tiếp tục thói quen sử dụng rượu bia.

Sau dịp nghỉ Tết, bệnh nhân tham gia nhiều cuộc liên hoan. Nghĩ rằng bản thân đã khỏe, lại “ham vui”, bệnh nhân thường uống cả lít rượu trong mỗi cuộc vui.

Tuyến tụy dài khoảng 15-25cm, dài theo chiều ngang bụng và có hình giống như một quả lê phẳng hay một con cá kèo. Tụy nằm ở vùng bụng trên bên trái và ở phía sau dạ dày. Xung quanh tuyến tụy có nhiều cơ quan khác như ruột non, lá lách. 

Viêm tụy cấp là một quá trình tổn thương cấp tính của tụy. Bệnh thường xảy ra đột ngột với những triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp từ viêm tụy cấp nhẹ đến mức độ nặng (thể hoại tử) với các biến chứng suy đa tạng nặng nề, tỷ lệ tử vong cao.

Bệnh nhân viêm tụy cấp bị hủy hoại các mô tụy một cách ồ ạt do men tụy tiết đột ngột.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm tụy cấp như: sỏi mật, giun ký sinh, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa, đái tháo đường và một nguyên nhân khá phổ biến (gặp phải ở bệnh nhân này) là rối loạn chuyển hóa lipid do lạm dụng bia rượu.

“Với bệnh nhân này, cách điều trị hiệu quả nhất là lọc huyết tương phối hợp với thuốc insulin đường tĩnh mạch và thuốc giảm mỡ máu”, BS Thành chia sẻ.

Theo chuyên gia này, vì chỉ số Triglyceride quá cao, phần huyết tương lọc tách thải ra bên ngoài có màu trắng đục như sữa. Thậm chí, trong 2 lần lọc đầu, máy báo lỗi liên tục vì huyết tương quá đặc.

“Bệnh nhân lọc máu 3 lần trong 3 ngày liên tiếp. Lần lọc đầu tiên, chỉ số Triglyceride của bệnh nhân từ 42mmol/l xuống 32mmol/l; lần thứ hai xuống 11mmol/l và sau lần lọc thứ ba xuống 6mmol/l”, BS Thành thông tin.

Ở thời điểm hiện tại, sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân đã tiến triển rõ rệt, nồng độ Triglyceride trở về gần như bình thường, tình trạng đau bụng đã thuyên giảm nhiều, bụng mềm hơn, bệnh nhân cũng đang tập ăn trở lại.

Theo BS Thành, đây là một trường hợp khá may mắn. Nhiều bệnh nhân viêm tụy cấp mức độ nặng có thể đi vào sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng, viêm phổi phải đặt ống thở máy. Việc điều trị sẽ phức tạp hơn rất nhiều.

Trong trường hợp bệnh nhân bị hoại tử mô tụy, các bác sĩ phải chọc hút ổ hoại tử, thậm chí là phải phẫu thuật.

Từ trường hợp kể trên, BS Thành khuyến cáo, người dân tuyệt đối không được lạm dụng rượu bia.

Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe là đặc biệt quan trọng. Thông qua thăm khám, các bác sĩ có thể phát hiện được các căn nguyên gây bệnh, tình trạng viêm tụy hoặc các tình trạng sức khỏe khác để điều trị kịp thời.