คอลัมน์ : สัมภาษณ์
การเติบโตในการผลิตรถยนต์ 9 เดือนแรกของปี 2566 มีจำนวนทั้งสิ้น 1,385,971 คัน เพิ่มขึ้น 1.61% เมื่อเทียบช่วงเดียวกันของปีก่อน ส่วนการเติบโตของรถไฟฟ้ามีจำนวนเพิ่มขึ้น สะท้อนได้จากยอดขาย แม้โดยรวมจะลดลง 7.39% แต่หากแบ่งประเภทจะพบว่ากลุ่มรถยนต์ไฟฟ้ามีจำนวนยอดขายที่เพิ่มขึ้น
เมื่อเทียบกับรถยนต์สันดาป ส่งผลให้ปีนี้มีการปรับเป้าการผลิตรถยนต์จาก 1,900,000 คัน เป็น 1,850,000 คัน เป็นผลมาจากการปล่อยสินเชื่อของสถาบันการเงินเข้มงวดขึ้น การนำเข้ารถยนต์ทั้งคันซึ่งกระทบหลายกลุ่มที่เกี่ยวข้อง ทั้งกลุ่มผลิตชิ้นส่วนประกอบรถยนต์ อะไหล่รถยนต์
“ประชาชาติธุรกิจ” ได้มีโอกาสสัมภาษณ์พิเศษ นายบดีธัช กิตะพาณิชย์ ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจและการตลาด บริษัท ย่งกี่ จำกัด ผู้จัดหาอะไหล่ยานยนต์คุณภาพสูงให้กับลูกค้าในประเทศซึ่งเป็นรายสำคัญของตลาด ถึงทิศทางและการปรับตัวธุรกิจ
การเติบโตของบริษัท
บริษัทก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2494 ปัจจุบันบริษัทเราเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในธุรกิจประเภทอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ และธุรกิจจำหน่ายอะไหล่ยานยนต์ทดแทน เราถือว่าเป็นคู่ค้ารายสำคัญกับผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ของแท้ บริษัทเองมีสินค้าคุณภาพตามมาตรฐานมากกว่า 500 รายการ มีความร่วมมือกับคู่ค้าตัวแทนจำหน่ายอะไหล่ยานยนต์ มากกว่า 1,000 ร้านค้าทั่วประเทศ
นอกจากนี้ บริษัทได้ดำเนินธุรกิจภายในประเทศ ยังทำธุรกิจระหว่างประเทศเพื่อขยายฐานลูกค้า อาทิ ประเทศในตะวันออกกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และแอฟริกาใต้ เป็นต้น โดยได้จัดจำหน่ายสินค้าอะไหล่คุณภาพระดับมาตรฐานที่เป็นแบรนด์นิยมของตลาด และยังมีภายใต้แบรนด์ของเรา คือ ยี่ห้อ NPN และ NBK
โดยการเติบโตของเราขยายในกลุ่มรถยนต์สันดาป โดยเฉพาะกลุ่มรถยนต์ภาคขนส่งทั้งรถขนส่งขนาดเล็กไปจนถึงรถ 10 ล้อ แต่ปัจจุบันการเข้ามาของรถยนต์ไฟฟ้ามีการเติบโตขึ้นต่อเนื่อง แต่ถือว่ายังอยู่ในวงรถยนต์ขนาดเล็ก รถยนต์นั่ง ยังไม่ได้ขยายเข้าไปในกลุ่มภาคขนส่งมากนัก ทำให้ธุรกิจเรายังไม่ได้รับผลกระทบ
“ในตอนนี้เรายังไม่ได้เข้าสู่ตลาดอีวีเพราะยังไม่ได้รับผลกระทบโดยตรง แต่สิ่งที่เรากลัวคือกำลังซื้อของผู้บริโภคที่หดตัวลงอย่างรุนแรงมากกว่า เพราะว่าอย่างธุรกิจของเราอยู่ในสัดส่วนของภาคขนส่ง ซึ่งยังไม่มีผลกระทบต่อรายได้และยอดขายของบริษัท และสมมุติว่าหากรถไม่ได้วิ่ง การซ่อมก็น้อยลง การใช้อะไหล่ หรือการหาอะไหล่ทดแทนต่าง ๆ ก็จะลดลงโดยปริยาย”
หรือแม้แต่กระทั่งภาคเกษตร หากผลผลิตของเกษตรกร เช่น ผลไม้ ถ้าผลผลิตไม่ดี ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ฝนไม่ตกในพื้นที่เกษตรก็มีผลกระทบ ปัจจัยเหล่านี้มีผลต่อยอดขายของเราเหมือนกัน ซึ่งเราให้ความกังวลในเรื่องนี้มาก เพราะส่วนใหญ่สินค้าของเราหรืออะไหล่รถยนต์อยู่ในกลุ่มภาคขนส่งเมื่อเทียบกับสถานการณ์โควิดพบว่า ดีกว่าเนื่องจากภาคการขนส่งเติบโต
และการค้าส่วนใหญ่เราทำกับร้านอะไหล่ถึง 85% นอกนั้นก็จะเป็นลูกค้าในกลุ่มอู่ต่อรถ ซ่อมรถยนต์ ซึ่งจะเป็นสัดส่วนเยอะ เราไม่ได้มีนโยบายขายสินค้าโดยตรงให้ลูกค้า แต่เราจะขายให้กับกลุ่มผู้ประกอบการมากกว่า เราจะทำธุรกิจลักษณะแบบ B2B เป็นหลัก
ตลาดต่างประเทศ
บริษัทเรามีการทำตลาดต่างประเทศ โดยส่งสินค้าให้กับลูกค้าที่เรามีความสัมพันธ์กันมานาน หรือลูกค้าประจำ แต่ก็ยอมรับว่าช่วงโควิดลูกค้าเราหายไปเยอะ เนื่องจากมีอุปสรรคในเรื่องการขนส่ง แต่หากดูสัดส่วนการทำตลาดต่างประเทศของเราไม่ได้เยอะมากอย่างมีนัย
แต่อนาคตเรามีแผนทำตลาดที่จะไปออสเตรเลีย ซาอุดีอาระเบีย ยูเออี โดยจะไปในลักษณะควบคู่กับผู้ค้าหรือตลาดรถยนต์เจ้าใหญ่อย่างญี่ปุ่นที่จะไปทำตลาด เราก็อยากจะมีส่วนเข้าไปร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการขยายและส่งออกสินค้าอะไหล่รถยนต์ เช่น ออสเตรเลีย โตโยต้า มีการทำตลาดในกลุ่มรถยนต์กระบะเป็นจำนวนมาก เราก็จะอิงไปกับบริษัทใหญ่ที่ประสบความสำเร็จ โดยคาดหวังจะเข้าไปทำตลาดด้วย
“อยากจะไปในลักษณะหาคู่ค้า เพราะอย่างเรามีสินค้าที่เป็นของเราเองแล้ว เราก็อยู่ภายใต้แบรนด์สินค้ารายใหญ่ในตลาด และเราเองมุ่งขายสินค้าที่มีมูลค่าสูง”
สินค้าย่งกี่
เรามีแบรนด์สินค้าของเราเองอย่าง ยี่ห้อ NPN แบรนด์นี้ เราจะพยายามให้อิงมาตรฐานที่เรารับจ้างผลิต ซึ่งจะส่งต่อให้กับลูกค้าที่ต้องการสินค้าคุณภาพสูง และ NBK จะเป็นกลุ่มสินค้าที่ลูกค้าสามารถเข้าถึงในราคาย่อมเยา แต่ยังคงมีมาตรฐานที่ได้รับการรองรับโดยทั่วไป
โดยบริษัทเราขายผลิตภัณฑ์ให้กับรถยนต์ใหญ่เป็นหลัก เช่น กระบะ รถบรรทุก ซึ่งเป็นกลุ่มลูกค้าหลัก รถ 6 ล้อ รถ 10 ล้อ ก็ล้วนเป็นลูกค้าเรา เรามีอะไหล่ที่พร้อมตอบสนองลูกค้า นอกจากเรามีแบรนด์ตัวเอง เรายังจำหน่ายอะไหล่ซึ่งเป็นตัวแทนให้กับอะไหล่แท้ในรถยนต์แต่ละรายด้วย
ปรับธุรกิจรับเทรนด์ใหม่
การเข้ามาของรถยนต์ไฟฟ้าหากมองผลกระทบในภาพรวมของตลาดเดิม ยังระบุชัดเจนยากที่กระทบใครบ้างและส่วนไหนตลอดซัพพลายเชน เพราะมีความซับซ้อนของอุตสาหกรรมนี้
ซึ่งก็มีการวิเคราะห์จากผู้ผลิตฝั่งโรงงานว่าจะมีผลกระทบโดยตรงจากซัพพลายเชนภาคการผลิตถ้ารถยนต์อีวีเข้ามาซึ่งเป็นสัดส่วนของรถยนต์นั่งสันดาปจะทำให้ชิ้นส่วนรถยนต์ที่มี 30,000 ชิ้น หากเป็นรถอีวีจะเหลือ 3,000 ชิ้น แต่ส่วนไหนที่หายไปนั้นยังต้องลงไปดูในรายละเอียด
แต่ในส่วนของอะไหล่รถกระบะ รถบรรทุกยังไม่ได้รับผลกระทบจากอีวีขนาดนั้น และตลาดรถกระบะ รถ 6 ล้อรถ 10 ล้อจะอยู่ในต่างจังหวัดเป็นส่วนใหญ่โดยพื้นที่รถยนต์อีวีจะอยู่ในกลุ่มกรุงเทพฯและปริมณฑลหรือจังหวัดสำคัญทางธุรกิจ
ดังนั้นการรับมือตลาดรถยนต์ไฟฟ้า บริษัทกำลังทำความร่วมมือเป็นศูนย์กระจายสินค้าหรือเป็นตัวแทนจำหน่ายอะไหล่รถยนต์ไฟฟ้า หรือรถยนต์อีวี โดยอยู่ระหว่างการเจรจาตกลง ซึ่งคาดว่าจะเปิดตัวเร็ว ๆ นี้ นอกจากนี้ เราพร้อมที่จะพัฒนาความร่วมมือในโมเดลธุรกิจต่าง ๆ ที่เราสนใจเพื่อการเติบโตธุรกิจในอนาคตและรองรับตลาดรถยนต์ไฟฟ้า
“แม้ในช่วงต้นความต้องการอะไหล่รถยนต์ไฟฟ้าจะมีไม่เยอะ แต่หากปริมาณรถอีวีมีจำนวนเพิ่มขึ้น ก็เชื่อว่าเราจะสามารถรองรับการเติบโตได้ภายใต้การจำหน่ายอะไหล่ของเรา”
เป้าหมายยอดขาย
เป้าหมายในตัวธุรกิจเราจะพยายามรักษาการเติบโต 5-10% ทั้งสัดส่วนตลาดและรายได้ นอกจากนี้พยายามหาช่องทางการจำหน่ายสินค้า หาคู่ค้าในตลาดใหม่ ๆ สินค้าใหม่ ๆ ธุรกิจโมเดลใหม่ในกลุ่มยานยนต์
พร้อมถึงการสร้างความร่วมมือให้เกิดเป็นรูปธรรมเพื่อการเติบโตของรายได้ในอนาคต เพราะต้องยอมรับว่าการออกรถใหม่ในช่วง 4-5 ปีแรก ลูกค้าจะเข้าศูนย์บริการรถยนต์ น้อยนักที่จะใช้บริการศูนย์ซ่อมภายนอก ซึ่งส่วนใหญ่เป็นลูกค้าของบริษัท ดังนั้นเราจึงพร้อมที่จะยกระดับและพัฒนาธุรกิจเพื่อสร้างยอดขายให้ได้ตามเป้าหมายที่ตั้งไว้
“ตลาดอะไหล่ทดแทนในประเทศไทยยังมีหลายปัจจัยที่จะทำให้เติบโตและถดถอยลง เช่น การมีรถใหม่ป้ายแดงออกมาในตลาดเพิ่มขึ้น ขณะเดียวกันในอีกขากลุ่มที่ผ่อนรถไม่ไหวทำให้ตลาดหดตัว ในมุมเราอยากให้มีการเติบโตทางรายได้ ตลาด แต่เศรษฐกิจไม่ดี ถูกยึดรถ ผ่อนไม่ไหว การประเมินตัวเลขที่ตั้งเป้าไว้ของเราก็อาจมีการคลาดเคลื่อนได้ แต่เราก็พร้อมที่จะผลักดันธุรกิจของเราอย่างเต็มที่”
ตลาดอะไหล่
ปัจจุบันมีการแข่งขันค่อนข้างเยอะ ผู้เล่นใหม่เข้ามาเรื่อย ๆ ขึ้นอยู่กับชนิด ประเภทของสินค้า แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็มีผู้เล่นเก่าล้มหายไป และผู้เล่นใหม่เข้ามาทดแทน แต่ต้องยอมรับว่าสินค้าอะไหล่ไม่ได้เข้ามาทำธุรกิจได้ง่ายนัก เพราะบางประเภทสินค้ามีการลงทุนค่อนข้างสูง
แต่ถ้าเป็นอะไหล่ที่ต้องใช้ความชำนาญในการผลิต การเข้ามาแข่งขันจะยาก หากถามว่ามีกังวลไหมก็มี แต่ก็ยังต้องดูในปัจจัยที่เข้ามาของผู้เล่นรายใหม่ และตัวสินค้า
ฝากรัฐบาล
ผมขายอะไหล่รถยนต์สันดาปไม่ได้ต่อต้านการนำเข้าหรือการเติบโตรถยนต์อีวี ซึ่งเป็นสิ่งที่ดี แต่เชื่อว่าการเข้ามามันจะมีบาดแผลให้กับผู้ประกอบการในไทยไม่มากก็น้อย ทำให้เมื่อรัฐสนับสนุนการลงทุนรถยนต์อีวีแล้ว การตั้งโรงงาน การผลิตในไทย มองว่าจำเป็นต้องให้ไทยมีส่วนร่วมหรือเป็นส่วนหนึ่งในการผลิต เพิ่มสัดส่วนการจ้างซัพพลายเชนในไทย
เพราะจากที่ติดตามไม่มีผู้ประกอบการไทยเลยเข้าไปในซัพพลายเชน หรืออย่างน้อยการสร้างองค์ความรู้ให้กับไทย ในการผลิตชิ้นส่วนประกอบ จากการติดตามยังไม่มีการสนับสนุนในเรื่องนี้
การส่งเสริมที่เกิดขึ้นโดยให้บริษัทต่างชาติที่เข้ามาลงทุนในไทย แต่การผลิตบางครั้งต้องมาดูความพร้อมของประเทศไทยด้วย ไม่เช่นนั้นประเทศไทยก็จะเสียผลประโยชน์ได้