ไทยได้เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มรูปแบบ ทำให้มีอัตราผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยภาวะสมองเสื่อมเป็นจำนวนมาก คาดว่าในปี 2573 สถิติผู้ป่วยในไทย  จะพุ่งขึ้นสูงถึง 1,117,000 คนเลยทีเดียว ซึ่งความเสื่อมเกี่ยวข้องกับอายุที่เพิ่มขึ้นโดยตรงแต่มีบางรายที่อาจได้รับสารอาหารไม่เดียงพอ จนกระตุ้นให้ความเสื่อมเร็วขึ้นกว่าเดิมส่งผลกระทบด้านความคิด ความทรงจำ และการใช้ชีวิตประจำวัน 

วิตามินบี 1 ช่วยป้องกันหัวใจ ลดความเสี่ยงภาวะใหลตาย

สุดยอดอาหารสมองจากธรรมชาติเพิ่มการกระตุ้น ชะลอความเสื่อมลดอัลไซเมอร์!

ดังนั้นการเริ่มต้นดูแลสุขภาพด้วยการเลือกรับประทานอาหารที่มีสารช่วยบำรุงสมองอย่างเหมาะสมเป็นทางออกหนึ่งที่จะความบำรุงสมองได้โดยไม่ต้องรอให้สูงอายุก่อน

วิตามิน-สารอาหารกลุ่มช่วยบำรุงสมองผู้สูงอายุ

• วิตามินบี

การทำงานของระบบประสาทส่วนกลางของร่างกายให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิผลนั้นขึ้นอยู่กับปริมาณสารอาหารที่ได้รับอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะวิตามินบี6 และบี12  ซึ่งเรามักพบว่าผู้สูงอายุจะขาดวิตามินบี 12 เนื่องจากร่างกายของผู้สูงอายุ จะดูดซึมวิตามินบี 12 จากอาหารได้ยากขึ้น การทำงานของสมองจึงได้รับผลกระทบ ซึ่งวิตามินบีมีบทบาทช่วยบำรุงประสาท ป้องกันโรคสมองเสื่อมและช่วยบำรุงระบบประสาทอื่นๆ ของร่างกายให้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ วิตามินบี 6 ยังช่วยเสริมการดูดซึมกรดอะมิโนซึ่งเป็นรากฐานที่สำคัญของโปรตีนในการเสริมสร้างระบบประสาทและสมองให้แข็งแรง

วิตามินบีพบมากใน เนื้อสัตว์ ไข่และนม วิตามินบี9 (โฟเลต) ที่มักจะพบในธัญพืช ถั่วเมล็ดแห้งผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง เช่น นมถั่วเหลือง เต้าหู้

• โอเมก้า 3

พบได้มากในเนื้อปลาทะเลน้ำลึกคือในเนื้อปลาเหล่านี้มีกรดไขมันจำเป็นในปริมาณที่มากพอที่จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับระบบประสาทและสมอง ช่วยในเรื่องความจำและลดความเสี่ยงการเกิดโรคอัลไซเมอร์ ทั้งยังช่วยบำรุงหัวใจ ข้อต่อต่าง ๆ ได้อีกด้วยสามารถพบได้ในปลาทะเลน้ำลึก เช่น ปลาแซลมอน หรือสามารถหาซื้อได้ง่าย และราคาถูกที่ เช่น ปลาทู ปลาอินทรีย์ ปลาจะละเม็ดขาว ปลาสำลี ปลากะพงขาว เป็นต้น

• กลุ่มต้านอนุมูลอิสระ

ช่วยป้องกันความเสื่อมในร่างกาย ช่วยให้สมองไม่เสื่อมเร็ว ป้องกันการสูญเสียความจำระยะสั้น ช่วยเพิ่มจำนวนเซลล์ประสาทในฮิปโปแคมปัส ที่ทำหน้าที่รับผิดชอบโดยตรงต่อความทรงจำและยังมีส่วนช่วยบำรุงระบบประสาทในด้านการมองเห็น และในส่วนของผักใบเขียว เป็นอาหารที่กรดโฟลิกซึ่งมีสารที่ช่วยให้การบำรุงสมองและช่วยดูแลควบคุมอารมณ์ให้อยู่ภาวะปกติ

โดยพบได้มาก ในอาหารจำพวกผักใบเขียวและผลไม้หลากสี ผลไม้รสเปรี้ยว โดยเฉพาะผลไม้ตระกูลเบอร์รีที่อุดมไปด้วยสารโพลิฟีนอล และสารฟลาโวนอยด์  ข้าวกล้องหรือข้าวซ้อมมือ มีวิตามินบีรวมวิตามินอีและแร่ธาตุอื่นๆ ล้วนอยู่ในสารอาหารที่สามารถต้านอนุมูลอิสระ

“แปะก๊วย” ประโยชน์ที่มากกว่าป้องกันอัลไซเมอร์-ข้อควรระวังใครไม่ควรกิน

• เลซิติน

ทำหน้าที่สำคัญต่อการพัฒนาการทำงานของสมอง และความจำ โดยเมื่อร่างกายได้รับสารเลซิตินจะเปลี่ยนเป็นสารที่ชื่อว่า “โคลีน” และสารโคลีนจะถูกสังเคราะห์โดยเซลล์ประสาทชื่อว่า “อะซิติลโดลีน” พบมากใน ไข่ไก่ นับเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างสารสื่อประสาทที่เรียกว่า อะเซทิลโคลีน นอกจากในไข่ไก่แล้วยังพบใน ถั่วเหลือง ถั่วลิสง, เมล็ดทานตะวัน, จมูกข้าวสาลี และข้าวโพดสีเหลือง

นอกจากนี้การดื่มน้ำเปล่าอย่างเพียงพอ ก็ช่วยให้เซลล์ต่างๆในร่างกาย รวมถึงเซลล์สมองสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เนื่องจากทุกเซลล์ในร่างกายจำเป็นต้องใช้น้ำ แถม 3 ใน 4 ของสมองคนเราก็มีน้ำเป็นส่วนประกอบอีกด้วย ดังนั้นน้ำเปล่าจึงมีความสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม ควรดื่มอย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว

อาหารที่ผู้สูงอายุควรหลีกเลี่ยง

• อาหารกลุ่มไขมันอิ่มตัวจากสัตว์ ได้แก่ มันหมู มันไก่ เนย เนยเทียม ครีมเทียม มาการีน
• อาหารกลุ่มไขมันอิ่มตัวจากพืช ได้แก่ กะทิ, น้ำมันปาล์ม, น้ำมันมะพร้าวทำหน้าที่สำคัญต่อการพัฒนาการทำงานของสมอง และความจำ
• อาหารที่มีน้ำตาลสูง  อาทิ ขนมหวาน หรือเครื่องดื่มต่างๆ เพราะความหวานจะทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบ ทำให้เซลล์ประสาทที่เชื่อมต่อไปสมองเกิดความเสียหาย หรือทำงานได้ไม่ดี ซึ่งอาจส่งผลต่อสมองในที่สุด

นอกจากการเลือกให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหาที่ช่วยบำรุงสมองแล้ว สิ่งที่ ไม่ควรละเลยอีกประการคือการบำรุงสมองผู้สูงวัยในด้านอื่นๆ เช่น การฝึกสมอง และการออกลังกายอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงการให้ผู้สูงอายุฝึกการทำสมาธิ ทำกิจกรรมที่พัฒนาสมอง เช่น การอ่านหนังสือ การคิดเลข จะช่วยทำให้สมองมีความผ่อนคลาย ซึ่งช่วยในการจดจำได้ดีขึ้น

ขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลพญาไท

ภาพจาก : freepik และ shutterstock

“เลซิติน” สุดยอดสารบำรุงสมอง เพิ่มความจำ ช่วยดูดซึมวิตามินได้ดียิ่งขึ้น

ความลับวิตามิน B เสริมสร้างภูมิต้านทานบำรุงประสาทและสมอง