พ่อครัวแม่ครัวมือใหม่อาจจะยังไม่รู้ว่า เนื้อสัตว์ “หมู ไก่” ที่เรานำมาทำอาหารกันอยู่ทุกวันนี้ จริง ๆ แล้ว มันสามารถล้างน้ำได้ไหม หลายคนก็ยังสับสนหรือมีข้อมูลที่เข้าใจมาก่อนว่า ล้างไม่ได้ เพราะยิ่งล้างจะยิ่งสกปรก และอาจจะทำให้เนื้อสัตว์เหล่านั้นปนเปื้อนเชื้อโรคได้ ความเข้าใจแบบนี้จะถูกหรือผิด เรื่องนี้ต้องให้ผู้เชี่ยญชาญมาอธิบายให้หายข้องใจ!

Freepik/-

เนื้อหมูสดต้องล้างก่อนทำอาหารหรือไม่?

รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ โพสต์ผ่านเพจเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ในประเด็นการล้างเนื้อหมูก่อนนำไปทำอาหารได้หรือไม่นั้น สรุปข้อมูลได้ดังนี้

ถ้าไม่จำเป็นจริง ๆ ไม่สกปรกจริง ๆ ก็ไม่ต้องเอาเนื้อสัตว์ที่ซื้อมา ทั้งเนื้อชิ้นหรือเนื้อที่สับแล้ว (หมู ไก่ หรือเนื้อวัว) มาล้างน้ำ สามารถนำไปประกอบอาหารได้เลย เพียงแต่ต้องทำให้สุก ด้วยความร้อนที่มากเพียงพอ นานเพียงพอ ให้มั่นใจว่าฆ่าเชื้อโรค (และตัวอ่อนพยาธิ ถ้ามี) ตายหมดแล้ว

ซึ่งในยุคปัจจุบันนั้น เนื้อสัตว์ส่วนใหญ่ที่จำหน่ายกัน โดยเฉพาะที่อยู่ในซุปเปอร์มาร์เก็ต มักจะเป็นเนื้อสัตว์ที่ผ่านการผลิตตามมาตรฐาน ตั้งแต่แหล่งชำแหละ การขนส่ง และการบรรจุ รวมถึงการจัดเก็บ-การวางจำหน่าย จึงสะอาดเพียงพอที่จะนำไปบริโภคต่อได้ โดยไม่ต้องเอามาล้างน้ำซ้ำ

ในมุมกลับกัน การเอาเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะพวกเนื้อไก่มาล้าง อาจจะทำให้เกิดปัญหาและเกิดความเสี่ยงขึ้นได้ เนื่องจากบนเนื้อสัตว์อาจจะมีเชื้อโรคเชื้อจุลินทรีย์ปนเปื้อนอยู่ ทำให้เวลาที่เราไปเอาเนื้อสัตว์ไปล้าง กลับกลายเป็นการเพิ่มโอกาสที่จะทำให้เชื้อโรคแพร่กระจายออกไป เลอะเทอะบริเวณอ่างน้ำ หรือกระเด็นกับน้ำไปเปื้อนพวกอุปกรณ์ทำครัว หรือเปื้อนมือเรา และไปเปื้อนโดนอาหารอย่างอื่นในที่สุด ซึ่งเมื่อเรากินเชื้อโรคเข้าไป ก็อาจจะเกิดอันตรายขึ้นได้

สรุปควรล้างหรือไม่ควรล้างเนื้อหมูก่อนทำอาหารดี?

“สรุปคือ ถ้าไม่ได้ซื้อเนื้อสัตว์มาจากแหล่งผลิตที่มั่นใจ ก็เอามาล้างได้บ้าง (แนะนำให้ใช้น้ำร้อน แค่ราดลงไป แล้วเทน้ำออกก็พอ) แต่ถ้าเป็นเนื้อสัตว์ที่ซื้อในแหล่งที่สุขอนามัย ก็ไม่จำเป็นต้องล้างเลย เพียงแค่นำมาทำให้สุก ก็เพียงพอจะบริโภคได้แล้ว”

Freepik/-

เนื้อไก่สดต้องล้างก่อนทำอาหารหรือไม่?

อ. นพ.พรเทพ ตั่นเผ่าพงศ์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า มีประกาศของหน่วยงานด้านสาธารณสุขในต่างประเทศ ระบุ ไม่ควรนำไก่สดมาล้างก่อนทำอาหาร เนื่องจากโรงงานแถบตะวันตกเมื่อเนื้อไก่ถูกทำความสะอาดและชำแหละเรียบร้อยแล้ว จะถูกแช่แข็ง (Freeze) โดยทันที ทำให้การเกิดเชื้อโรคนั้นน้อยมาก

เมื่อเรานำเนื้อไก่แช่แข็งออกมาล้างก็จะมีโอกาสทำให้เชื้อโรคนั้นแพร่กระจายได้เพิ่มมากขึ้น เพราะอุณหภูมิที่สูงขึ้นจะเปิดโอกาสให้เชื้อโรคแพร่กระจายมากกว่าเดิม หรือเวลาล้างไก่ แล้วน้ำที่ใช้ล้างกระเด็นไปติดเสื้อ ติดภาชนะ เมื่อมีคนมาสัมผัสหรือเข้าสู่ร่างกายก็จะก่อให้เกิดโรคได้ ซึ่งเป็นเพียงคำแนะนำที่ถูกประกาศออกมาในแถบประเทศฝั่งตะวันตกเท่านั้น

สำหรับในประเทศไทย นายสัตวแพทย์อยุทธ์  หรินทรานนท์ อธิบดีกรมปศุสัตว์ อธิบายว่า เนื้อไก่ที่วางจำหน่ายในเมืองไทย มีกระบวนการผลิต 2 รูปแบบ คือ 

1.เนื้อเย็น คือ เนื้อไก่ที่มีการควบคุมอุณหภูมิด้วยการแช่เย็นหรือแช่แข็งและแพ็คใส่ถุงเรียบร้อยมาจากโรงฆ่าชำแหละหรือแปรรูป ต่อเนื่องมาจนถึงสถานที่จำหน่าย
เนื้อไก่รูปแบบนี้จะมีโอกาสปนเปื้อนส่ิงแปลกปลอมหรือเชื้อจุลินทรีย์ที่จะแบ่งตัวขยายจำนวนเพิ่มขึ้นได้น้อยมาก ๆ

การนำเนื้อไก่ “เนื้อเย็น” มาปรุงเป็นอาหารสุก จึงไม่จำเป็นต้องล้างด้วยน้ำก่อนก็ได้
ซึ่งในต่างประเทศเช่นยุโรป ญี่ปุ่น เป็นต้น ส่วนใหญ่จะจำหน่ายเนื้อไก่ที่ควบคุมอุณหภูมิด้วยการแช่เย็นหรือแช่แข็งเท่านั้น

2.เนื้ออุ่น คือ เนื้อไก่ที่ผ่านการฆ่าหรือชำแหละ แล้วนำมาจำหน่าย โดยไม่มีการควบคุมอุณหภูมิด้วยการแช่เย็นหรือแช่แข็ง ตั้งแต่ขั้นตอนการฆ่าชำแหละจนถึงสถานที่จำหน่าย รวมถึงไม่ได้แพ็คใส่ถุงมาจากโรงฆ่าชำแหละ เนื้อไก่รูปแบบนี้จึงมีโอกาสที่จะปนเปื้อนสิ่งแปลกปลอมหรือเชื้อจุลินทรีย์ในขั้นตอนการขนส่งและวางจำหน่ายได้ง่าย

รวมทั้งหากมีเชื้อจุลินทรีย์ปนเปื้อน จะทำให้มีการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนได้อย่างรวดเร็วเนื่องจากประเทศไทยเป็นเมืองร้อน มีอุณหภูมิเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์
การนำเนื้อไก่ “เนื้ออุ่น” มาปรุงอาหารสุก จึงควรล้างทำความสะอาดก่อน เพื่อช่วยลดการปนเปื้อนสิ่งแปลกปลอมหรือเชื้อจุลินทรีย์ในเบื้องต้น
เพราะถ้าไม่มีการลดทอนจำนวนเชื้อ หากปรุงอาหารโดยใช้ความร้อนและเวลาที่ใช้ในการปรุงไม่เหมาะสม ก็จะทำให้เชื้อยังคงหลงเหลืออยู่ ไม่ได้ถูกทำลายให้หมดไปทั้งหมด ซึ่งอาจจะเป็นสาเหตุทำให้ผู้บริโภคเจ็บป่วยด้วยอาการท้องเสียได้

สรุปควรล้างหรือไม่ควรล้างเนื้อไก่ก่อนทำอาหารดี?

หากเป็นเนื้อไก่ที่แช่แข็ง (Freeze) มาเรียบร้อยแล้วจากโรงงานชำแหละก็ไม่แนะนำให้ล้าง ให้เราหั่นด้วยมีดสะอาดแล้วปรุงอาหารได้เลยเพราะความร้อนจะสามารถฆ่าเชื้อโรคได้ไปในตัว

แต่หากเป็นเนื้ออุ่นที่ซื้อสดมาจากตลาดหรือชำแหละสด ๆ ยังไงก็ควรล้างก่อนปรุงอาหารทุกครั้ง เพราะมีเชื้อโรคติดมาจากเขียง มีด จำนวนมากแน่นอน และอย่าลืมทุกครั้งให้เรา กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือเสมอ เพื่อสุขลักษณะที่ดี

ที่มา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ชัวร์ก่อนแชร์ และ เพจเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์