การอุ่นอาหารด้วยเตาไมโครเวฟ เป็นการที่คลื่นไมโครเวฟทำให้โมเลกุลของน้ำในอาหารเกิดการสั่นและทำให้เกิดความร้อนขึ้น ส่งผลให้อาหารร้อนและสุกอย่างรวดเร็ว โดยที่คลื่นไมโครเวฟไม่ได้เป็นอันตรายต่อผู้บริโภคหากใช้อย่างเหมาะสม ทำให้ผู้บริโภคได้รับความสะดวก ตอบโจทย์ความรวดเร็วในยุคปัจจุบัน
ผลิตภัณฑ์อาหารที่นำเข้าในเตาไมโครเวฟ ตามร้านสะดวกซื้อ ส่วนใหญ่เป็นผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูป หรืออาหารแช่แข็ง ซึ่งผู้บริโภคสามารถรับประทานอาหารได้อย่างปลอดภัย แต่ให้อยู่ในปริมาณที่เหมาะสม โดยใช้หลักการเดินทางสายกลาง ไม่รับประทานอาหารบางประเภทเยอะจนเกินไป เพราะอาจทำให้ขาดสารอาหารที่จะได้รับจากอาหารอื่นๆ จึงควรรับประทานอาหารให้หลากหลาย ควบคู่กับการออกกำลังและพักผ่อนให้เพียงพอ
สำหรับบรรจุภัณฑ์ที่ใส่อาหารแปรรูป หรืออาหารแช่แข็ง จากผู้ผลิตที่ได้มาตรฐาน เพื่อให้บรรจุภัณฑ์สามารถใช้กับเตาไมโครเวฟได้เป็นผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัย ได้รับการรับรองมาตรฐาน โดยผู้บริโภคควรปฏิบัติตามคำแนะนำ เช่น ใช้ระยะเวลาในการอุ่นอาหารในเตาไมโครเวฟตามที่บรรจุภัณฑ์ระบุ และไม่นำบรรจุภัณฑ์พลาสติกหรือภาชนะที่มีสัญญลักษณ์ใช้ครั้งเดียวกลับมาใช้ซ้ำ ก็จะทำให้ผู้บริโภคมีความปลอดภัยในการใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกกับอาหารในการอุ่นไมโครเวฟ
คำแนะนำในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูป หรืออาหารแช่แข็ง ควรให้ความสำคัญกับข้อมูลฉลากโภชนาการบนบรรจุภัณฑ์เพื่อการบริโภคอาหารอย่างเหมาะสมและปลอดภัย นอกจากนี้ ควรสังเกตวันผลิตและวันหมดอายุ หากอาหารหมดอายุไม่ควรบริโภคเพราะอาจส่งผลต่อสุขภาพได้
ด้านผู้ผลิตหรือผู้ประกอบการ ต้องปฏิบัติตามมาตฐานต่างๆ ตามที่กฎหมายกำหนด เพื่อสร้างความมั่นใจให้ผู้บริโภคว่าสินค้าดังกล่าวรับประทานได้อย่างปลอดภัย ทั้งนี้แนะนำว่าผู้บริโภคอย่ากังวลมากจนเกินไป เพราะความกังวลจะทำให้เกิดความเครียด ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพ ดังนั้นจึงแนะนำให้บริโภคอาหารให้หลากหลาย และไม่บริโภคมากจนเกินไป ก็จะปลอดภัยต่อผู้บริโภค
ทั้งนี้การใช้เตาไมโครเวฟอุ่นอาหารอย่างปลอดภัยผู้บริโภคควรอ่านคู่มือและปฏิบัติตามขั้นตอน หมั่นดูแลทำความสะอาดของเครื่องอย่างสม่ำเสมอ หากเตาไมโครเวฟเกิดสนิมหรือเป็นรอยทะลุ อาจเกิดรอยรั่วและเป็นอันตรายกับผู้ใช้ได้ ระวังตรวจสอบไม่ให้เกิดการชำรุดและควรส่งซ่อมโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ ที่สำคัญควรเลือกภาชนะที่ทนความร้อน เช่น ชามแก้ว จานเซรามิก ชามกระเบื้อง พลาสติกที่เข้าเตาไมโครเวฟได้ ไม่ใช้ภาชนะโลหะทุกชนิดกับเตาไมโครเวฟ เพราะอาจทำให้เกิดประกายไฟและอาจทำให้ไฟลุกไหม้ได้
รศ.ดร.กิติพงศ์ อัศตรกุล
ภาควิชาเทคโนโลยีทางอาหาร
คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย