26 ตุลาคม 2566 เป็นวันแรกที่ภาพยนตร์เรื่อง ธี่หยด เข้าฉายในภาพยนตร์อย่างเป็นทางการ ซึ่งก็คาดว่าจะได้รับการตอบรับอย่างล้มหลาม เนื่องจากเป็นภาพยนตร์ที่คอเรื่องสยองขวัญต่างเฝ้ารอคอย ตั้งแต่ครั้งยังเป็นเพียงแค่เรื่องเล่า ซึ่งชื่อ ธี่หยด การเป็นประเด็นสำคัญที่คนให้ความสนใจและค้นหาความหมายของมัน คุณกิตติศักดิ์ กิตติวิรยานนท์ ซึ่งได้รับฟังข้อมูลสุดหลอนมาจากคุณแม่ของตน ได้เปิดเผยว่าจริง ๆ แล้ว การแปลความหมายของชื่อ ธี่หยด ไม่มีข้อมูลแน่ชัด เป็นเพียงการคาดเดาเท่านั้น 

คอแฟน ๆ นิยาย หรือ แฟนหนัง ของภาพยนตร์เรื่องนี้ได้ยินได้ฟังคงจะตกใจไม่น้อย ถ้าไม่ใช้ภาษามอญ แล้วมันคืออะไรกันแน่?

กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรมไขข้อสงสัยนี้ให้ทราบกัน โดยได้สอบถามไปยัง ดร.องค์ บรรจุน อาจารย์ประจำคณะวัฒนธรรมสิ่งแวดล้อมและการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมอญ ว่า “ธี่หยดมาจากภาษามอญว่า เตี๊ยะหยด ที่แปลว่า โอม ใช่หรือไม่?”

ดร.องค์ ได้ให้คำตอบถึงประเด็นนี้ไว้ดังนี้

ไม่เคยได้ยิน ที่มาของคำไม่ชัด เพราะคนแวดล้อมในเหตุการณ์ไม่รู้ แค่เล่าจากความทรงจำเมื่อ 50 ปีที่แล้ว จากนั้น คนที่ฟังรายการผีนี้แล้วช่วยตีความ ‘ลากเข้าความ’ ให้ภายหลัง ซึ่งเสียง โอม แบบฮินดู มอญออกเสียงว่า อูม ถ้าจะให้ผมช่วยหาคำศัพท์มอญอะไรสักคำที่ใกล้ ‘ธี่หยด’ เท่าที่ผมมีคลังศัพท์ก็คือ ‘แตะ โหยด’ แปลว่า ยัก (เอว)

ธี่หยดใช่ภาษามอญหรือไม่? ผู้เชี่ยวชาญประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมอญ ตอบย้ำว่า

เท่าที่เกิดมา จากความรู้เท่าที่มี ตอบได้ว่าไม่ใช่ภาษามอญครับ

ด้านคุณกิตก็เคยตอบคำถามถึงข้อสงสัยของคำว่าธี่หยดในกระทู้พันทิป ไว้ดังนี้

ไม่ทราบครับ เรื่องผ่านมาหลายสิบปี คนเล่ายังไม่รู้เลยว่าเป็นเสียงอะไร ผมจะไปรู้ได้ยังไงครับ”

คุณแม่ของคุณกิตก็ไม่ทราบว่าเสียงดังกล่าวนั้นคืออะไร และเรื่องนี้ก็เกิดขึ้นมานานกว่าครึ่งศตวรรษแล้ว การที่ถอดเสียงออกมาแล้วสะกดเป็นคำว่าธี่หยดจึงอาจจะมีความผิดเพี้ยนได้

“ธี่หยด” จึงไม่ใช่ภาษามอญตามที่มีการแชร์ข้อมูลในโลกออนไลน์ คงจะเป็นการ ‘ลากเข้าความ’ ให้คำนี้เป็น “ภาษามอญ” เพราะจังหวัดกาญจนบุรีอยู่ติดกับประเทศเมียนมา ซึ่งชายแดนด้านนั้นก็มีการติดต่อกับชาวมอญมานานนับร้อย ๆ ปี 

ขอบคุณข้อมูลจาก ศิลปวัฒนธรรม