สวธ.เผยเมนู 77 จังหวัด เชิดชูอาหารถิ่น ต่อยอดมรดกภูมิปัญญาอาหารไทย ยกระดับเป็นเมนูซอฟพาวเวอร์ เพิ่มรายได้ให้ท้องถิ่น กระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยว
นายโกวิท ผกามาศ อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม
เปิดเผยว่า ล่าสุดกระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรมได้ขับเคลื่อนกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการการส่งเสริม และพัฒนายกระดับอาหารถิ่นสู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ซึ่งเป็นไปตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559 ด้วยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ของอาหารไทย อาหารท้องถิ่น ที่มีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตคนไทย เป็นการรวบรวมและเผยแพร่ข้อมูล สารสนเทศ รวมทั้งสาระความรู้เกี่ยวข้อง ทั้งเป็นการต่อยอดสมุนไพรไทยที่มีสรรพคุณทางเลือกใช้บรรเทาอาการเจ็บป่วยเบื้องต้น ให้คงอยู่และส่งต่อเป็นมรดกทางภูมิปัญญาที่มีการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น นำมาสร้างคุณค่าและมูลค่า รณรงค์ส่งเสริมให้คนไทยได้ตระหนักเกิดความภาคภูมิใจกระตุ้นให้เกิดการยกระดับอาหารไทยพื้นถิ่น สู่อาหารจานเด็ดที่ต้องชิม ผลักดันให้เป็นเมนูซอฟพาวเวอร์ส่งเสริมการท่องเที่ยว สร้างรายได้หนุนเศรษฐกิจของท้องถิ่นและประเทศให้ยั่งยืนสืบไป
นายโกวิท เผยต่อว่า จากการประชุมผู้ทรงคุณวุฒิและกรรมการเพื่อพิจารณาคัดเลือกกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ที่ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิผู้เชี่ยวชาญจากหลายด้าน อาทิ ด้านมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ด้านวิจัยภูมิปัญญาและการพัฒนาชุมชน ด้านอาหารและโภชนาการ ด้านการสร้างโมเดลธุรกิจและการเติบโตการตลาดดิจิทัล ด้านเชฟชุมชนอาหารไทยและอาหารพื้นเมือง ได้ร่วมกันพิจารณาคัดเลือกเมนูอาหารที่นายกเหล่ากาชาดจังหวัด สภาวัฒนธรรมจังหวัดและสำนักงานวัฒนธรรมทุกจังหวัดทั่วประเทศ รวมทั้งกรุงเทพมหานคร นำเสนอมาจังหวัดละ 3 เมนู รวมทั้งสิ้น 231 รายการ เพื่อให้กรรมการได้พิจารณาคัดเลือกให้เป็นเมนูตัวแทนจังหวัด รวม 77 เมนู
“ซึ่งเมนูอาหาร 77 เมนู ที่ผ่านการคัดเลือกนี้ ถือเป็นเมนูที่เปี่ยมไปด้วยภูมิปัญญาด้านอาหาร มีสรรพคุณในทางยาสมุนไพร มีส่วนผสมหรือเครื่องปรุงที่ถูกหลักโภชนาการ ให้สารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เป็นมรดกที่ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น ทั้งยังเป็นอาหารที่มีความเสี่ยงใกล้จะสูญหาย ด้วยขั้นตอนกรรมวิธีการทำที่ยุ่งยากซับซ้อน อาจจะไม่เหมาะสำหรับวิถีชีวิตของคนในปัจจุบัน จึงเป็นเมนูอาหารที่ทรงคุณค่าต่อการอนุรักษ์สืบสาน และส่งเสริมให้เกิดการต่อยอดให้ได้รับความนิยมต่อไป” นายโกวิท กล่าว
เมนูอาหารที่ได้รับการคัดเลือกเป็น “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” อาทิ ข้าวตอกตั้ง–กรุงเทพมหานคร แกงมัสมั่นกล้วยไข่–กำแพงเพชร ยำไกน้ำของ(สาหร่ายแม่น้ำโขง)-เชียงราย ตำจิ๊นแห้ง–เชียงใหม่ เมี่ยงจอมพล–ตาก แกงแคไก่เมือง–น่าน หลนปลาส้มพะเยา–พะเยา น้ำพริกเม็ดบัวปลาย่าง–พิษณุโลก ปิ้งไก่ข้าวเบือ–เพชรบูรณ์ น้ำพริกน้ำย้อย–แพร่ แกงฮังแลลำไย–ลำพูน ข้าวเปิ๊บสุโขทัย–สุโขทัย
อั่วบักเผ็ด–อุตรดิตถ์ ปลาแดกบองสมุนไพร–ขอนแก่น คั่วเนื้อคั่วปลา–ชัยภูมิ เมี่ยงตาสวด–นครพนม เมี่ยงคำ(โคราช)-นครราชสีมา หมกหม้อปลาน้ำโขง–บึงกาฬ ขนมตดหมา–บุรีรัมย์ แจ่วฮ้อนท่าขอนยาง–มหาสารคาม ตำเมี่ยงตะไคร้ ลำข่าสดใส่มดแดง–มุกดาหาร อั่วกบ(กบยัดไส้)-ยโสธร ข้าวปุ้นน้ำยาปลาหลด–ร้อยเอ็ด
ส้าปลาน้ำโขง–เลย ละแวกะตาม–ศรีสะเกษ แกงหวาย–สกลนคร เบาะโดง(น้ำพริกมะพร้าวโบราณ)-สุรินทร์ ลาบหมาน้อย–อุบลราชธานี ข้าวตอกน้ำกะทิทุเรียนนนท์–นนทบุรี เมี่ยงคำบัวหลวง–ปทุมธานี แกงคั่วส้มหน่อธูปฤาษีกับปลาช่อนย่าง–ประจวบคีรีขันธ์ แกงเหงาหงอด–พระนครศรีอยุธยา แกงรัญจวน–สมุทรสงคราม แกงบวน–สิงห์บุรี ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบ–สุพรรณบุรี ต้มส้มปลาแรด–อุทัยธานี ลุกกะทิชองหรือน้ำพริกชองพร้อมผักเคียง–จันทบุรี หมูหงส์–ฉะเชิงเทรา ปลาคก–ชลบุรี แกงเลียงกระแท่งหอยนางรม–ตราด
แกงส้มผักกระชับ–ระยอง น้ำพริกกะสัง–สระแก้ว ปลากจุกเครื่อง–กระบี่ โกยุก–ตรัง ขนมปะดา–นครศรีธรรมราช อาเกาะ–นราธิวาส อาจาดหู–พังงา น้ำชุบเมืองหลาง 9 อย่าง–ภูเก็ต ก๊กซิมบี้–ระนอง
ข้าวยำโจร(ข้าวยำคลุกสมุนไพร)-ยะลา ข้าวเหนียวเหลืองแกงแพะ–สตูล แกงขมิ้นไตปลาโบราณ–สุราษฎร์ธานีเป็นต้น
หลังจากนั้น กรมส่งเสริมวัฒนธรรม จะดำเนินการรวบรวมองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อจัดพิมพ์หนังสือ
“1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชู อาหารถิ่น” เผยแพร่ต่อสาธารณะ และจัดทำโล่รางวัลเพื่อมอบให้แก่จังหวัด และ จัดทำเกียรติบัตร มอบให้แก่ผู้เสนอรายการ จากทุกจังหวัดที่เข้าร่วมกิจกรรม และจะมีการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการสรุปบทเรียนการขับเคลื่อนโครงการส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย(Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ระหว่างวันที่20 – 22 กันยายน 2566 ณ โรงแรมเดอะพาลาสโซ ถนนรัชดาภิเษก กรุงเทพมหานคร โดยจะมีการจัดงานประกาศยกย่อง “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” สร้างการรับรู้ให้สังคมไทย ในวันที่ 21 กันยายน 2566 ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย ต่อไป
ทั้งนี้ ผู้ที่สนใจ เครือข่ายวัฒนธรรมจังหวัดต่าง ๆ สามารถตรวจสอบประกาศรายชื่อ เมนูอาหารทั้งหมด ได้ทางwww.culture.go.th และ เฟสบุ๊กกรมส่งเสริมวัฒนธรรม